Botsende kometen zaaien mogelijk bouwstenen van leven in nabij zonnestelsel

botsing

Wetenschappers hebben in de stofrijke schijf rond de ster Bèta Pictoris een enorme gasophoping ontdekt. Waarschijnlijk zorgen botsende kometen ervoor dat de hoeveelheid gas voortdurend wordt aangevuld. Tegelijkertijd voorzien die kometen de planeten in het stelsel mogelijk van water, waardoor deze uiteindelijk wellicht geschikt worden voor leven.

Rond de ster Bèta Pictoris bevindt zich een 20 miljoen jaar oude stofschijf. In die schijf hebben onderzoekers nu met behulp van de ALMA-telescoop grote hoeveelheden koolstofmonoxidegas ontdekt. Koolstofmonoxide wordt snel en gemakkelijk afgebroken door het licht van sterren. Op de plek waar onderzoekers het nu ontdekt hebben, kan het normaliter hooguit 100 jaar standhouden. En toch duikt het op in een stofschijf die al miljoenen jaren oud is. Rara, hoe kan dat?

Kometen
“Tenzij we Bèta Pictoris op een heel bijzonder moment waarnemen, moet het koolstofmonoxide voortdurend worden aangevuld,” vertelt onderzoeker Bill Dent. “De rijkste bron van koolstofmonoxide in een jong zonnestelsel zijn botsingen tussen ijsachtige objecten, van kometen tot objecten ter grootte van een planeet.”

Bèta Pictoris

Rond de ster Bèta Pictoris is tot op heden één planeet aangetroffen. Deze cirkelt op een afstand van 1,2 miljard kilometer om de ster heen. Wetenschappers gaan ervan uit dat er nog meer planeten rond de ster op ontdekking wachten.

Elke vijf minuten een grote botsing
Botsingen tussen kometen vullen de hoeveelheid koolstofmonoxidegas dus waarschijnlijk voortdurend aan. Maar dat betekent wel dat er veel botsingen moeten plaatsvinden. De hoeveelheid koolstofmonoxide is namelijk groot. “Om de waargenomen hoeveelheden koolstofmonoxide te kunnen verklaren, moet om de vijf minuten een grote kometenbotsing plaatsvinden,” stelt astronoom Aki Roberge. “Om zo’n groot aantal botsingen te verkrijgen, moet er sprake zijn van een zeer dichtbevolkte, omvangrijke kometenzwerm.”

Water
En die botsingen tussen kometen leveren waarschijnlijk niet alleen koolstofmonoxide op. Wie weet zorgen de botsingen tussen kometen er wel voor dat planeten in dit systeem in de toekomst geschikt zijn voor de aanwezigheid van leven. Het is namelijk aannemelijk dat het bombardement van kometen dat de planeten nu ondergaan deze objecten van water voorziet. En wie weet wat nog meer: “Koolstofmonoxide is nog maar het begin,” stelt Roberge. “Er kunnen ook nog andere, meer complexe pre-organische moleculen uit deze ijsachtige objecten vrijkomen.”

De onderzoekers ontdekten tevens dat het koolstofmonoxidegas op één plek in de stofschijf is samengebald. Die opeenhoping bevindt zich op ongeveer dertien miljard kilometer van de ster. Onduidelijk is nog waarom het gas zich hier concentreert. “Mogelijk is de concentratie van kometenbotsingen het gevolg van de aantrekkingskracht van een nog niet waargenomen planeet met ongeveer de massa van Saturnus. Een andere mogelijkheid is dat we de overblijfselen zien van één kolossale botsing tussen twee ijsplaneten met de massa van Mars.”

Bronmateriaal

"Botsende kometen verklaren verrassende gasophoping bij jonge ster" - ESO.org
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA's Goddard Space Flight Center / F. Reddy.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd