Brandje? Neem een voorbeeld aan de chimpansee en relax!

 BIOLOGIE  Stel: u staat in een bos en naast u ontstaat een vuurtje. Het wandelt vlug richting uw voeten en tast uw directe omgeving aan. Wat doet u? Een sprintje trekken? Als verdoofd blijven staan? Gillen? Het vuur proberen tegen beter weten in gaan doven? Allemaal fout. U kunt beter een voorbeeld nemen aan uw voorouder: de chimpansee!

Deze primaten blijven namelijk uiterst koel zodra er een brandje uitbreekt. Ze raken niet in paniek en anticiperen bovendien heel slim op de vuur- en rookontwikkeling. Dat blijkt uit onderzoek van Jill Pruetz. Zij observeerde de chimpansees in Senegal. Daar is het heel normaal dat mensen het land zo nu en dan met behulp van een brandje vrijmaken. De chimpansees maakten het vuur van dichtbij mee, maar weigerden op de vlucht te slaan. En dat is opmerkelijk, omdat de dieren zich – alleen evolutionair gezien al – in veiligheid zouden moeten brengen.

De chimpansees vluchten dus niet. En daar hebben ze een goede reden voor. Als ze op de vlucht zouden slaan, moeten ze een lange reis in enorme hitte en met weinig water in de buurt maken. En daar zit geen van de chimpansees echt op te wachten. Vandaar dat ze relatief kalm op het vuur reageren. Ze observeren de brand en blijven – zonder meer energie dan nodig is te verbranden – uit de buurt. Sommige van de mannetjes beginnen zelfs rare bewegingen te maken die door Pruetz als de vuurdans worden bestempeld. Bovendien maken de apen een onderscheidend geluid bij het observeren van de brand.

Het feit dat chimpansees al in staat zijn om te begrijpen hoe vuur werkt, wil ook iets zeggen over de evolutie van de mens. Waarschijnlijk heeft de mens veel eerder dan totnogtoe werd gedacht, de werking van vuur ontdekt en begrepen. Maar: al die kennis en vroege ontdekkingen ten spijt lijkt het er toch op dat wij nog veel van de chimpansee kunnen leren.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd