Brengt een tripje naar Mars dementie met zich mee?

Nieuw onderzoek suggereert dat astronauten onderweg naar en op Mars grote hersenbeschadigingen oplopen die kunnen resulteren in dementie.

Amerikaanse onderzoekers trekken die conclusie in het blad Scientific Reports. Ze baseren zich op experimenten met knaagdieren.

Experiment
De onderzoekers stelden de knaagdieren bloot aan een stroom geladen deeltjes en keken wat dat op lange termijn met het brein van de knaagdieren deed. Zelfs zes maanden na blootstelling troffen de onderzoekers nog ontstekingen en beschadigde neuronen in het brein aan. Ook vonden ze aanwijzingen dat hersencellen minder goed in staat waren om signalen uit te wisselen, iets wat ten uiting kwam tijdens testjes die ontworpen waren om het geheugen en de leervaardigheid van de dieren te toetsen.

Angst
Ook bleek de straling van invloed te zijn op een psychologisch proces dat angstextinctie wordt genoemd. Tijdens dit proces onderdrukt het brein eerdere onplezierige en stressvolle associaties. Een voorbeeldje: je bent aan het zwemmen en komt in de problemen. Je verdrinkt bijna. Angstextinctie zorgt ervoor dat de angst die je toen ervoer, onderdrukt wordt, waardoor je uiteindelijk toch weer kan genieten van een zwempartij. Bij de aan straling blootgestelde knaagdieren bleek dit proces dus te zijn aangetast. “Afwijkingen in angstextinctie kan je vatbaarder maken voor angst,” stelt onderzoeker Charles Limoli. “En dat kan problematisch worden gedurende een drie jaar durende reis naar Mars en weer terug.”

ISS

Hoe zit het met astronauten in het internationale ruimtestation? Wordt hun brein ook aangetast door kosmische straling? Limoli wijst erop dat zij zich nog binnen de beschermende magnetosfeer bevinden. Dat betekent dat zij niet aan dezelfde hoeveelheden straling worden blootgesteld als astronauten onderweg naar Mars.

Lange reis
Limoli wijst erop dat het waarschijnlijk maanden zou duren voor astronauten dementie-achtige symptomen gaan vertonen. Maar omdat de reis naar Mars en weer terug vrij lang is, kan het brein tijdens zo’n reis al enorm verslechteren.

Slecht nieuws
Dit is geen goed nieuws voor astronauten die een twee tot drie jaar durende reis naar Mars gaan ondernemen,” stelt Limoli. “De ruimte vormt unieke gevaren voor astronauten. Blootstelling aan deze deeltjes kan leiden tot een aantal complicaties omtrent het centrale zenuwstelsel die tijdens de reis kunnen ontstaan en zelfs lang daarna nog standhouden.” Je moet dan niet alleen denken aan geheugenproblemen, maar ook aan angst, depressie, minder goed in staat zijn om beslissingen te nemen, enzovoort. “Veel van deze negatieve consequenties voor het brein zullen astronauten een leven lang parten spelen of zelfs gedurende hun verdere leven verergeren.”

Is daar dan helemaal niets aan te doen? Er wordt nagedacht over speciale schilden die in ieder geval de slaapkamers van de astronauten extra beschermen. Maar Limoli wijst erop dat de hoog energetische deeltjes hoe dan ook door het ruimteschip zullen reizen. “Je kunt er niet aan ontsnappen.” Maar misschien kunnen er medicijnen worden ontwikkeld die het brein tijdens de gevaarlijke en lange reis extra beschermen. Daar wordt momenteel naar gekeken.

Bronmateriaal

"Mars-bound astronauts face chronic dementia risk from galactic cosmic ray exposure" - University of California Irvine
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA Ames Research Center.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd