Er zijn verschillende factoren die de kans dat een planeet leven bevat, vergroten. Eén ervan hebben we volgens onderzoekers te lang over het hoofd gezien: oceanen. De grote wateren zijn cruciaal voor het in standhouden van leven.
“Het aantal planeten dat buiten ons zonnestelsel wordt ontdekt, neemt snel toe,” vertelt onderzoeker David Stevens. “Dit onderzoek helpt de vraag of deze planeten buitenaards leven in stand kunnen houden, beantwoorden.”
Leefbare zone en atmosfeer
Wanneer onderzoekers nu vast willen stellen of een aardachtige planeet leefbaar is, beginnen ze door te kijken naar de afstand tussen de planeet en zijn ster. “We weten dat veel planeten onleefbaar zijn, omdat ze te dicht bij of te ver van hun ster staan.” In andere woorden: ze bevinden zich niet in de leefbare zone. De leefbare zone is een denkbeeldige zone rond een ster waarin de temperaturen niet te hoog zijn (waardoor water verdampt), maar ook niet te laag (waardoor water bevriest). Wanneer een planeet zich in de leefbare zone bevindt, wil dat nog niet zeggen dat deze ook daadwerkelijk leefbaar is. Om te kijken of leven er wellicht mogelijk is, kijken onderzoekers vervolgens of de planeet over een atmosfeer beschikt.
Oceanen
De leefbare zone, een atmosfeer: het zijn volgens veel onderzoekers stuk voor stuk belangrijke eigenschappen van een potentieel leefbare planeet. Maar Stevens en zijn collega’s stellen nu dat we al die tijd een andere belangrijke eigenschap over het hoofd hebben gezien: oceanen. “Oceanen kunnen een immense invloed hebben op het klimaat. Ze zijn nuttig, omdat ze er voor zorgen dat de oppervlaktetemperaturen heel langzaam reageren op seizoensgebonden veranderingen in de verwarming door de zon. En ze zorgen ervoor dat temperatuurschommelingen wereldwijd te behappen blijven.”
Warmte
Stevens en zijn collega’s simuleerden de omstandigheden op een met oceanen bedekte aardachtige planeet. Welke rol speelden deze oceanen als het ging om de leefbaarheid van de planeet? “We ontdekten dat de warmte die door de oceanen getransporteerd werd een enorme invloed heeft op de warmtedistributie op de gehele planeet en er mogelijk voor zorgt dat een groter deel van de planeet leefbaar is.”
Zelfs in ons eigen zonnestelsel zijn bewijsstukken te vinden die suggereren dat oceanen van cruciaal belang zijn wil een planeet in de leefbare zone ook daadwerkelijk leefbaar zijn. “Mars bevindt zich in de leefbare zone, maar heeft geen oceanen. De temperaturen kunnen er wel 100 graden uiteenlopen. Oceanen helpen om het klimaat van een planeet stabieler te maken, dus het is heel belangrijk dat we ze meenemen in de klimaatmodellen die we gebruiken om te achterhalen of leven op een planeet kan ontstaan en stand kan houden.”
