Nieuw onderzoek schoffelt de studie die stelt dat de helderheid van de ster in 100 jaar tijd met 20 procent is afgenomen, onderuit.
In oktober stelden onderzoekers dat de ster KIC 8462852 (ook wel Tabby’s ster genoemd) zich opmerkelijk gedroeg. Het licht van de ster zou zo af en toe afnemen (met wel 22 procent). Alsof iets voor de ster langs bewoog en het licht van de ster tijdelijk tegenhield. Maar die dipjes in de helderheid van de ster waren niet alleen heel flink, maar ook zeer onregelmatig.
Aliens
Direct werd er natuurlijk volop gespeculeerd: hoe zouden de fluctuaties in helderheid te verklaren zijn? Een natuurlijke verklaring konden de onderzoekers niet bedenken en dus werd er al snel gespeculeerd over aliens. “Als een buitenaardse beschaving iets zou bouwen, dan zou dit overeenkomen met de data die we nu zijn,” vertelde astronoom Jason Wright in oktober vorig jaar. Maar wat zouden die aliens dan gebouwd hebben? Wellicht een Dyson-bol: een bol die bestaat uit een systeem van satellieten die de energie van de ster opvangen. Zo’n bol houdt een deel van het sterlicht tegen en zou de dip in helderheid mooi kunnen verklaren.
Megastructuur
In de maanden die volgden, bleef de ster de gemoederen bezighouden. SETI ging bijvoorbeeld na of er aliens nabij de ster aanwezig waren door te zoeken naar buitenaardse radiosignalen. Zonder resultaat. En in januari maakten onderzoekers van de Louisiana State University bekend dat ze ontdekt hadden dat de helderheid van de ster in de laatste 100 jaar met 20 procent was afgenomen. Dat is heel lastig te verklaren door natuurlijke oorzaken en kan het idee dat een buitenaardse beschaving een megastructuur rond de ster aan het bouwen is die door de tijd heen steeds meer energie van de zon absorbeert, onderschrijven.
Niet nauwkeurig
En nu krijgt het verhaal opnieuw een staartje. Dit keer hebben wetenschappers de laatstgenoemde studie (door onderzoekers van de Louisiana State University) nog eens onder de loep genomen. De conclusies van deze studie waren gebaseerd op data afkomstig uit de Digital Access to a Sky @ Harvard (DASCH). Dit is een collectie van meer dan 500.000 beelden die tussen 1885 en 1993 zijn verzameld. Afgaande op die beelden dachten de onderzoekers de helderheid van Tabby’s ster in een eeuw tijd met 20 procent af te zien nemen. Maar nu komt het: de beelden zijn door uiteenlopende telescopen en camera’s gemaakt en dus niet zo geschikt om te achterhalen hoe de helderheid van een ster over een lange periode verandert. In andere woorden: de data waarop de onderzoekers van LSU zich baseren is niet exact genoeg.
Instrumenten
Om aan te tonen dat de data waarop de onderzoekers van LSU zich baseerden niet nauwkeurig is, doken de onderzoekers in de DASCH-databank en keken naar de helderheid van andere sterren. En ook de helderheid van een aantal sterren die vergelijkbaar waren met Tabby’s ster nam in dezelfde periode af. Het wijst erop dat die geregistreerde afname in helderheid te wijten is aan het gebruik van verschillende observatie-instrumenten en dus niet echt heeft plaatsgevonden.
Waarschijnlijk geen aliens
“Wat betekent dit voor het mysterie? Zijn er dan toch geen aliens? Waarschijnlijk niet,” stelt onderzoeker Michael Hippke. “Maar de dipjes in helderheid die Kepler zag (en die in oktober werden aangekondigd, red.) zijn wel echt. Iets lijkt voor deze ster langs te bewegen, maar we hebben geen idee wat het is.”
Eerder stelden onderzoekers dat een gigantische komeet nabij de ster wellicht uiteen is gevallen in een groot aantal brokstukken en dat deze de dipjes in helderheid veroorzaken. Die theorie werd door de onderzoekers van LSU van tafel geveegd, omdat een komeet niet kon verklaren dat de helderheid van de ster over een periode van 100 jaar geleidelijk aan afnam. Nu blijkt dat het onderzoek van LSU zijn gebreken heeft, denken onderzoekers dat een komeet toch weer de beste verklaring is voor de dipjes in helderheid. Meer observaties kunnen wellicht duidelijkheid verschaffen.
