Ceremonieel rijtuig opgegraven in Pompeii

Archeologen spreken van een buitengewone ontdekking die in ieder geval in Italië zijn weerga niet kent.

Onderzoekers ontdekten het rijtuig iets buiten de stadsmuren van Pompeii, onder een soort veranda. Deze was gesitueerd tegenover een stal waarin onderzoekers eerder al onder meer de resten van een letterlijk in het harnas gestorven paard ontdekten.

Rijtuig
Het teruggevonden rijtuig heeft vier wielen en is aan de achterzijde versierd met erotische afbeeldingen. Volgens archeologen is het een ceremonieel rijtuig dat we weliswaar kennen uit oude bronnen, maar dat tot voor kort nog nooit in Italië was teruggevonden. “Een ceremonieel rijtuig (…) dat niet ingezet werd voor alledaags gebruik of landbouwtransport, maar dat gebruikt werd tijdens feesten, parades en processies,” aldus Massimo Osanna, directeur van het Parco Archeologico di Pompei.

Het rijtuig doet Osanna denken aan soortgelijke vervoersmiddelen die vijftien jaar geleden in een grafheuvel in Griekenland zijn aangetroffen. “Eén van die rijtuigen lijkt – hoewel het niet zo buitengewoon versierd is als de wagen in Pompeii – met name erg op onze vondst.”

Het rijtuig. Afbeelding: Parco Archeologico di Pompei.

Huwelijk
Op basis van de afbeeldingen die op de in Pompeii teruggevonden wagen te zien zijn, durft Osanna wel nader te speculeren over waar de wagen voor gebruikt werd. Hij wijst er daarbij op dat de oude bronnen onthullen dat deze rijtuigen vaak gebruikt werden door priesteressen en dames. Het is volgens Osanna dan ook niet ondenkbaar dat dit rijtuig gebruikt werd voor rituelen die samenhingen met het huwelijk. Mogelijk werd het wagentje gebruikt om de bruid naar haar man of nieuwe thuis te vervoeren.

Uitbarsting
Dat het rijtuig zo goed bewaard is gebleven, is natuurlijk te herleiden naar de natuurramp die Pompeii in 79 trof. De nabijgelegen Vesuvius barstte uit en bedolf het stadje onder een dikke laag as en lava. Ook de veranda stroomde bijna 2000 jaar geleden vol met vulkanisch materiaal, waaronder het rijtuig perfect geconserveerd werd. Toch mag het ook een wonder heten dat onderzoekers er de handen op hebben kunnen leggen. In Pompeii zijn namelijk veel illegale opgravingen uitgevoerd, waarbij mensen stiekem spullen hebben weggehaald om ze vervolgens op de zwarte markt te verkopen. De dieven moeten ooit ook dicht bij het rijtuig in de buurt zijn geweest; aan weerszijden zijn twee illegale tunnels aangetroffen. Maar de dieven vonden het rijtuig niet en het werd – tot grote opluchting van de onderzoekers – ook niet aangetast door de illegale graafwerkzaamheden.

Het rijtuig is versierd met erotische afbeeldingen. Afbeelding: Parco Archeologico di Pompei.

Voorzichtig te werk
Om er zeker van te zijn dat het rijtuig tijdens de opgravingen geen verdere schade opliep, gingen onderzoekers heel voorzichtig te werk. Ook werd er in de weekenden doorgewerkt, mede om dieven ervan te weerhouden hun slag te slaan. Het is de archeologen uiteindelijk gelukt om zowel de bodem als zijkanten van het rijtuig boven te halen. Ook zijn zelfs de afdrukken die organische materialen – touwen, maar ook bloemen waarmee het rijtuig gedecoreerd was – hebben achtergelaten, veilig gesteld. Het rijtuig is naar een laboratorium vervoerd, alwaar het nu verder gereinigd, geanalyseerd en gerestaureerd wordt.

“Het is een geweldige ontdekking die ons meer inzicht geeft in de oudheid,” concludeert Osanna. En het is zeker niet de laatste belangrijke vondst die in Pompeii en omgeving wordt gedaan. Er is namelijk een 20 hectare groot gebied dat nog altijd niet onderzocht is.

De afgelopen jaren zijn er veel opgravingen in Pompeii en het nabijgelegen, eveneens onder as en lava bedekte Herculaneum, uitgevoerd. Het harde werk van een multidisciplinair team van onderzoekers moet ons niet alleen een gedetailleerd inkijkje geven in het leven in de oudheid, maar is ook bedoeld om illegale graafwerkzaamheden te ontmoedigen en dieven een stap voor te blijven en te voorkomen dat vondsten op de zwarte markt belanden. Het heeft recent al in heel wat interessante vondsten geresulteerd. Zo werd er eind vorig jaar in Pompeii nog een snackbar blootgelegd. Daarnaast nemen onderzoekers – met behulp van nieuwe technologieën – ook regelmatig eerder teruggevonden resten onder de loep. En dat resulteerde vorig jaar in de ontdekking van een ‘glazen brein‘ waarin zelfs de neuronen nog bewaard waren gebleven.

Bronmateriaal

"The four-wheeled processional chariot. The latest discovery of Pompeii" - Parco Archeologico di Pompei
Afbeelding bovenaan dit artikel: Parco Archeologico di Pompei

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd