Chimpansee lijkt toch gevoel voor rechtvaardigheid te hebben

chimpansee

Een nieuw experiment onder chimpansees wijst erop dat de mensapen toch een gevoel voor rechtvaardigheid hebben. De resultaten zijn best verrassend. Wetenschappers gingen er lang vanuit dat een rechtvaardigheidsgevoel een echt menselijk trekje was.

Wetenschappers van de Emory University lieten chimpansees een spel spelen: Ultimatum Game. Dit spel wordt ook vaak gebruikt om het rechtvaardigheidsgevoel van mensen vast te stellen. In het spel moet één individu een beloning delen met een ander individu. Pas als het andere individu met de verdeling akkoord gaat, ontvangen beiden hun deel van de beloning. “Mensen delen over het algemeen heel royaal,” vertelt onderzoeker Darby Proctor. “Ze geven bijvoorbeeld vijftig procent van hun beloning aan hun partner.” Verrassend genoeg delen ook chimpansees royaal.

Chimpansees en kinderen
De onderzoekers vergeleken hoe chimpansees en kinderen (tussen de twee en zeven jaar) tijdens een aangepast Ultimatum Game presteerden. Tijdens het spel moest een individu tussen twee verschillend gekleurde fiches kiezen die – met behulp van een partner – ingewisseld konden worden voor een beloning (voedsel voor de chimpansees en een sticker voor de kinderen). Eén fiche zorgde ervoor dat beide individuen een even grote beloning kregen, terwijl een ander muntje degenen die het muntje uitkozen een beetje extra beloonde (en de partner dus minder kreeg). De fiches konden worden omgezet in een beloning doordat de partner deze inwisselde (en dus zo instemde met de keuzes die het eerste individu maakte). Zowel de chimpansees als de kinderen reageerden zoals volwassen mensen dat normaliter doen. Wanneer ze de hulp van de partner nodig hebben om hun beloning te innen, kiezen ze een muntje dat ervoor zorgt dat de beloning eerlijk verdeeld wordt. Als de partner het aanbod van het individu niet kon weigeren, kozen zowel kinderen als chimpansees voor de meest egoïstische optie: het muntje dat ze de grootste beloning op zou leveren.

Goed en kwaad

Kunnen dieren goed en kwaad van elkaar onderscheiden? Lees er hier alles over!

Dezelfde voorkeuren
“Tot wij dit onderzoek deden, dachten economen (die dit spel veel gebruiken, red.) dat dit spel niet met dieren gespeeld kon worden of dat dieren tijdens het spelen voor de meest egoïstische optie zouden gaan,” vertelt onderzoeker Frans de Waal. “Wij concluderen dat chimpansees niet alleen heel dicht bij het rechtvaardigheidsgevoel van mensen in de buurt komen, maar dat de dieren ook exact dezelfde voorkeuren hebben als onze eigen soort.”

Samenwerking
En daarmee lijkt bewezen dat chimpansees een gevoel voor rechtvaardigheid hebben. Ergens is dat ook wel logisch, zo stellen de onderzoekers in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences. Chimpansees werken in het wild nauw met elkaar samen en moeten ook wel gevoelig zijn voor de verdeling van beloningen willen ze voordeel kunnen halen uit die samenwerking met anderen.

Het onderzoek suggereert dat de aversie die mensen hebben tegen oneerlijk gedrag al heel oud is. Dit onderzoek wijst er namelijk op dat de voorouder die chimpansees en mensen delen al een afkeer had jegens onrechtvaardigheid.

Bronmateriaal

"Chimpanzees successfully play the Ultimatum Game" - Emory University (via Eurekalert.org).
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door William Warby (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd