Chinese onderzoekers klonen genetisch gemodificeerde aap

Het resulteert in waar ze op hoopten: vijf zieke makaakjes.

Precies een jaar geleden maakten Chinese onderzoekers bekend dat het – voor het eerst – gelukt was om middels therapeutisch klonen twee gezonde makaken op de wereld te zetten. De aapjes hadden de naam Zhong Zhong en Hua Hua gekregen en maakten het goed.

Therapeutisch klonen
Je kunt organismen op verschillende manieren klonen. Therapeutisch klonen is er één van. Deze methode werd ook gebruikt om het beroemde schaap Dolly te verkrijgen. Het werkt als volgt: men neemt een eicel – in dit geval van een makaak – en haalt de kern eruit. Vervolgens plaatst men de kern van een lichaamscel afkomstig van een andere makaak in de eicel. De eicel groeit met een beetje hulp van onderzoekers uit tot een embryo en die wordt in een draagmoeder geplaatst. Daar groeit de embryo uit tot een kloon van het dier dat de celkern die in de eicel is geplaatst, doneerde.

Nieuwe mogelijkheden
Het baanbrekende onderzoek bood nieuwe mogelijkheden, zo legde wetenschapper Qiang Sun vorig jaar uit. “Er zijn veel vragen omtrent de biologie van primaten die bestudeerd kunnen worden met dit aanvullende diermodel. Je kunt gekloonde apen voortbrengen met dezelfde genetische achtergrond, met uitzondering van een gen dat je gemanipuleerd hebt.” Zo kan helder worden welke impact een specifiek gen heeft en onderzoek worden gedaan naar oorzaken en behandelingen van bijvoorbeeld genetische hersenziekten, kanker, immuun- en stofwisselingsziekten.

Aangepast
Het nieuwe onderzoek – beschreven in het blad National Science Review – borduurt verder op wat de onderzoekers vorig jaar hebben gepresteerd. Opnieuw zijn er middels therapeutisch klonen jonge apen op de wereld gezet. Alleen werd daarbij gebruik gemaakt van cellen afkomstig van genetisch gemodificeerde makaken. Met behulp van CRISPR-Cas9 pasten de onderzoekers het BMAL1-gen in middels IVF tot stand gekomen embryo’s van makaken aan. Die embryo’s werden in een draagmoeder geplaatst en groeiden uit tot makaken met een verstoord circadiaan ritme. “Een verstoring van een circadiaan ritme kan onder mensen tot veel ziekten leiden, waaronder slaapstoornissen, diabetes type 2, kanker en neurodegeneratieve ziekten,” legt onderzoeker Hung-Chun Chang uit. “Onze apen met het aangepast BMAL1-gen kunnen dus gebruikt worden om zowel het verloop van deze ziekten als behandelingen te bestuderen.”

Vervolgens werd bij één van de genetisch gemodificeerde apen wat celmateriaal verzameld en de kernen van die cellen werden in een eicel geplaatst met als doel de aap te klonen. Het resulteert in de geboorte van vijf klonen die eveneens een verstoord dag- en nachtritme hadden. “We geloven dat het klonen van genetisch gemodificeerde apen gebruikt kan worden om een breed scala aan aapmodellen te genereren voor onderzoek naar erfelijke ziekten,” aldus Qiang Sun. De onderzoekers hopen de komende tijd nog meer makaken met ziekmakende mutaties te klonen.

Bronmateriaal

"Gene-edited disease monkeys cloned in China" - Science China Press (via Eurekalert)
Afbeelding bovenaan dit artikel: christels / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd