Chirurg claimt succesvolle transplantatie van apenhoofd

Een Italiaanse chirurg beweert erin geslaagd te zijn het hoofd van een aap te transplanteren. Het zou de weg vrijmaken voor een soortgelijke operatie met een mens.

In een filmpje en persbericht heeft chirurg Sergio Canavero – ietwat triomfantelijk – de baanbrekende operatie en enkele andere experimenten bekend gemaakt. Hij kan niet vaak genoeg benadrukken dat de operatie en andere experimenten aantonen dat hij het bij het juiste eind had en al zijn tegenstanders ernaast zitten: een hoofdtransplantatie is daadwerkelijk mogelijk.

GEMINI
Canavero speelt al jaren met het idee om een hoofd te transplanteren. Vorig jaar publiceerde hij nog een paper waarin hij de door hem bedachte procedure om dat te doen, uit de doeken deed. Die procedure noemt hij GEMINI en eerder beschreven we deze al uitgebreid op Scientias.nl:

Het begint met het verlagen van de temperatuur van het hoofd van de ontvanger en het lichaam van de donor. Door de lichaamstemperatuur te verlagen, kunnen de cellen in beide lichamen zich langer zonder zuurstof redden. Vervolgens worden de belangrijke bloedvaten in de halzen blootgelegd en met elkaar verbonden. Vervolgens begint het lastigste onderdeel van de operatie. Het ruggenmerg moet worden doorgesneden en daarbij moet zo min mogelijk schade worden aangericht. Daarna moet het ruggenmerg van het hoofd van de ontvanger worden ‘aangesloten’ op het ruggenmerg van het lichaam van de donor. Om die aansluiting te bewerkstelligen, wil Canavero gebruik maken van PEG (poly-ethylene glycol) dat “in staat is om beschadigde axonen (uitlopers van neuronen, red.) letterlijk te doen fuseren of beschadigde neuronen te helen”. Met behulp van elektrische stimulatie op de plek waar het hoofd en het lichaam kunstmatig met elkaar zijn verbonden, wil Canavero ervoor zorgen dat de zenuwen uit het hoofd binnen enkele dagen tot weken fuseren met de zenuwen uit het lichaam. Tot het zover is, wordt de patiënt in coma gehouden. Niet alleen om de zenuwen tijd te geven aaneen te groeien, maar ook om te voorkomen dat de patiënt gedurende die eerste weken zijn nek beweegt. In de maanden die volgen, zal de patiënt intensieve therapieën moeten volgen, maar volgens Canavero is het zeker mogelijk dat deze een jaar later weer rondloopt.

Lang niet iedereen was overtuigd. Veel onderzoekers struikelen over het doorsnijden van het ruggenmerg. Ze kunnen zich niet voorstellen dat dat geen blijvende schade oplevert. Weer anderen achten de hele procedure gewoon onmogelijk.

Muizen
Maar ze hebben het allemaal bij het verkeerde eind, zo laat Canavero met veel bombarie weten. Hij maakt nu bekend dat er in Zuid-Korea experimenten zijn gedaan met muizen waarbij het ruggenmerg is doorgesneden en vervolgens weer is gerepareerd. Die muizen konden volgens Canavero enkele weken na de operatie alweer hun pootjes bewegen. Het bewijst volgens hem dat het mogelijk is om het ruggenmerg volledig door te snijden en opnieuw ‘aan te sluiten’.

De apen
En dan natuurlijk het spektakelstuk nog. In het filmpje maakt Canavaro bekend dat een Chinese chirurg – middels het GEMINI-protocol – de eerste succesvolle hoofdtransplantatie met twee apen heeft uitgevoerd. En de aap heeft na de operatie nog 20 uur in goede gezondheid geleefd. Daarna is deze geëuthaniseerd, zo stelt Canavero.

White

Het is niet voor het eerst dat een onderzoeker probeert om een apenhoofd te transplanteren. De Amerikaan Robert White probeerde het vorige eeuw ook al. Hij verbond echter niet het ruggenmerg van de donor met het ruggenmerg van de ontvanger, dus de aap was na de transplantatie vanaf de nek verlamd. Oud werd de aap ook niet met zijn getransplanteerde hoofd: na negen dagen ging het dier dood.

Hoop geblaat, weinig wol?
Alle data die tijdens deze onderzoeken is verzameld, zal binnenkort gepubliceerd worden in enkele wetenschappelijke bladen, zo laat Canavero weten. Die papers zijn echter nog niet beschikbaar. En dus blijven wetenschapper kritisch. Want Canavero kan natuurlijk van alles roepen. En hoewel de beelden van bijvoorbeeld de aap, geduldig zijn, is het nog geen hard bewijs dat we hier het resultaat van een succesvolle hoofdtransplantatie zien. Het lijkt dan ook wijs om een flinke slag om de arm te houden totdat de wetenschappelijke resultaten inderdaad zijn vrijgegeven en peer-review hebben ondergaan.

Canavero blijft ondertussen stug volhouden dat een hoofdtransplantatie bij mensen binnen enkele jaren tot de mogelijkheden behoort. Een proefpersoon heeft zich al gemeld: de Rus Valery Spiridonov (inderdaad dezelfde man waarmee Canavero in het YouTube-filmpje spreekt over de laatste ontwikkelingen). Alle filmpjes en foto’s en grote beloftes ten spijt: de meeste wetenschappers houden stug vast aan het motto ‘eerst zien, den geloven’. Anderen willen het niet eens zien, vanwege de ethische aspecten die met zo’n heftige (experimentele) operatie gemoeid zijn.

Meer weten over hoofdtransplanties? Lees ook het achtergrondartikel dat hierover eerder op Scientias.nl is verschenen!

Bronmateriaal

YouTube

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd