CO2-stijging laat planten minder zweten

Er komt steeds meer CO2 in de atmosfeer te zitten en dat zorgt ervoor dat planten minder water verdampen. De organismen passen de huidmondjes op de bladeren aan. Die aanpassing heeft waarschijnlijk gevolgen voor het klimaat en de waterkringloop. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Utrecht en de Universiteit van Indiana dat vandaag verschijnt.

Planten nemen via de huidmondjes op hun bladeren CO2 op uit de lucht en verliezen door diezelfde huidmondjes ook veel water. Maar nu er steeds meer CO2 in de lucht zit, heeft de plant steeds kleinere huidmondjes nodig. Het resultaat: de plant verliest ook minder water, zo concluderen de wetenschappers in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences.

Aanpassen
De afgelopen anderhalve eeuw hebben planten hun huidmondjes al aangepast en het is aannemelijk dat ze dat ook de komende eeuw blijven doen. De onderzoekers baseren hun conclusies op een analyse van moderne en oude planten. Ze letten daarbij met name op het aantal huidmondjes en de grootte ervan. Deze twee factoren bepalen namelijk hoe groot de doorlaatbaarheid van de bladeren is. “De metingen laten zien dat de doorlaatbaarheid van de bladeren met gemiddeld een derde is afgenomen over de afgelopen 150 jaar,” vertelt onderzoeker Emmy Lammertsma. “Dit komt voornamelijk doordat bladeren steeds minder huidmondjes krijgen.”

WIST U DAT…

…er tegenwoordig planten zijn die bommen opsporen?

Verschil
Het verschil tussen de moderne bladeren en die van anderhalve eeuw geleden is groot. Dat is ook te zien op de foto bovenaan dit artikel. Links een blad uit het jaar 1877 en rechts eentje uit het jaar 2009 (foto: Emmy Lammertsma). Het aantal huidmondjes is duidelijk veel minder.

Het effect van één aangepast plantje is nog te overzien, maar al die planten bij elkaar kunnen een groot verschil maken. Volgens de wetenschappers blijven de planten zich in ieder geval tot een verdubbeling van de huidige CO2-concentratie voortdurend aanpassen. ““Dit heeft tot gevolg dat de verdamping door bossen in Florida deze eeuw met 40% verder zal afnemen,” weet onderzoeker Hugo de Boer. “Deze verandering kan grote consequenties hebben voor de waterkringloop en het klimaat. Grondwater zal meer wegstromen via rivieren en neerslagpatronen kunnen veranderen. Daarbij geeft verdampen bij planten, net zoals zweten bij de mens, een verkoeling van het oppervlak. Een afname van verdamping leidt in dichtbegroeide gebieden daarom tot een sterkere stijging van de temperatuur aan het aardoppervlak dan tot dusver werd gedacht.”

Bronmateriaal

Persbericht Universiteit Utrecht

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd