Coronacrisis is niet de doorbraak die het klimaat zo hard nodig heeft

De uitstoot neemt weer toe. En een ‘groen herstel’ waar velen na deze ingrijpende crisis op hoopten, is in geen velden of wegen te bekennen.

Toen de coronacrisis uitbrak en de wereld even stil kwam te liggen, zagen velen deze verschrikkelijke periode ook als een nieuwe start. Wetenschappers stelden voor dat we zouden moeten proberen om na corona de economie ‘groener’ terug te laten groeien. Dat kan bijvoorbeeld door plannen om klimaatverandering een halt toe te roepen te integreren met de plannen om de economie weer tot leven te wekken. Langzaam maar zeker komt de wereld op dit moment weer in beweging. Maar van dat ‘groene herstel’, is nog niets te merken.

COVID-19
Het nieuwe rapport United in Science komt met de onomwonden bevindingen. Zo stellen de auteurs dat COVID-19 de meedogenloze opmars van klimaatverandering niet heeft afgeremd. Er is geen enkel teken dat landen ‘groener’ worden, aangezien de uitstoot van kooldioxide na een tijdelijke daling als gevolg van de economische stilstand, nu weer het oude niveau heeft bereikt. “Tijdens de pandemie hebben we gehoord dat we beter moeten terugbouwen, om de mensheid op een duurzamer pad te brengen en de ergste gevolgen van klimaatverandering voor de samenleving en economieën af te wenden,” zegt secretaris-generaal van de WMO Petteri Taalas. “Het nieuwe rapport laat zien dat we in 2021 tot nu toe nog niet de goede kant op gaan.”

Wat is het rapport van United in Science?
Het rapport United in Science is een verzameling van de belangrijkste bevindingen van de klimaatwetenschap door toonaangevende wereldwijde organisaties op het gebied van onderzoek naar klimaatverandering. Het rapport United in Science 2021 is de derde in een reeks en wordt gecoördineerd door de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO), met inbreng van het VN-milieuprogramma (UNEP), de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), het Intergouvernementeel Panel voor klimaatverandering (IPCC), het Global Carbon Project (GCP), het World Climate Research Program (WCRP) en Met Office (VK).

Gegevens tonen aan dat de concentraties broeikasgassen in de atmosfeer onverminderd blijven stijgen tot recordhoogte. Hierdoor wordt de planeet gedwongen tot een gevaarlijke toekomstige opwarming. Deze stijgende mondiale temperaturen zullen op hun beurt verwoestend extreem weer aanwakkeren, zo stellen de onderzoekers. En dat zal vervolgens ook weer impact hebben op economieën en samenlevingen. Alleen al door warmte gingen er in 2019 – in vergelijking met het jaar 2000 – naar schatting meer dan 103 miljard potentiële werkuren verloren.

Onvoldoende
Het betekent dat de drijvende krachten en effecten van klimaatverandering toenemen en dat er niet genoeg wordt gedaan om de emissiedoelstellingen te halen. “Het nieuwe rapport schetst een grimmig en alarmerend beeld,” zegt onderzoeker Joeri Rogelj. “We maken een ongekende klimaatverandering mee en we hebben het zelf veroorzaakt. Onze acties tot nu toe zijn grotendeels onvoldoende om te voorkomen dat het erger wordt.”

Conclusies
Onderzoekers komen in het rapport tot enkele verontrustende conclusies. Zo blijven bijvoorbeeld de concentraties van de belangrijkste broeikasgassen – kooldioxide (CO2), methaan (CH4) en lachgas (N2O) – in 2020 en in de eerste helft van 2021, onverhinderd stijgen. Daarnaast was de gemiddelde temperatuur op aarde over de afgelopen vijf jaar één van de hoogste ooit gemeten, geschat op 1,06 tot 1,26 graad Celsius boven het pre-industriële niveau (periode tussen 1850-1900). De kans wordt dan ook steeds groter dat de temperatuur de komende vijf jaar tijdelijk de 1,5-graden-grens zal overschrijden.

Conclusies uit het United in Science rapport. Afbeelding: WMO

In 2021 hebben we bovendien al enkele verwoestende, extreme weersomstandigheden en klimaatgebeurtenissen meegemaakt (denk aan de extreme hitte die Noord-Amerikaanse teisterde en de West-Europese overstromingen); een belangrijk kenmerk van de door de mens veroorzaakte klimaatverandering. En hoewel het bemoedigend is dat een toenemend aantal landen zegt zich in te willen zetten voor netto-nul-emissiedoelstellingen, moeten deze doelen, om haalbaar en geloofwaardig te zijn, dringend worden weerspiegeld in beleid.

COP26
De hoop is dat COP26, de aankomende Klimaatconferentie in Glasgow, een keerpunt wordt. “Maar dan moeten wel alle landen zich verplichten tot een netto-nuluitstoot tegen 2050,” zegt Antonio Guterres, secretaris-generaal van de Verenigde Naties. “Dit moet ondersteund worden door concrete langetermijnstrategieën waardoor de wereldwijde uitstoot tegen 2030 met 45 procent is verminderd.” Tijdens COP26, die aankomende november plaatsvindt, moet blijken of we inderdaad kunnen voorkomen dat klimaatverandering steeds verder uit de hand loopt, hoe landen er daadwerkelijk voorstaan en hoe ambitieus toegezegde doelstellingen precies zijn.

“We hebben een doorbraak nodig,” gaat Guterres verder. “We moeten mensen beschermen in hun levensonderhoud door veerkracht op te bouwen en mensen te helpen zich aan te passen. En we hebben meer solidariteit nodig, inclusief volledige nakoming van de al lang gemaakte beloftes om ontwikkelingslanden te helpen klimaatactie te ondernemen. Er is geen alternatief als we een veiligere, duurzamere en welvarende toekomst willen voor iedereen. Het rapport is duidelijk, de tijd raakt op.”

Bronmateriaal

"Major UN report concludes world is off-track to fight climate change" - Imperial College London

"COVID-19 caused only a temporary reduction in carbon emissions" - WMO

Afbeelding bovenaan dit artikel: Imperial College London

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd