De geschiedenis van Ceres is spannender dan gedacht. Die conclusie kunnen onderzoekers trekken op basis van de eerste kleurenkaart die ruimtesonde Dawn van de dwergplaneet heeft gemaakt en waarop een divers landschap pronkt.
De kleurenkaart is gemaakt op basis van foto’s die Dawn terwijl deze de dwergplaneet naderde, maakte. De kaart laat zien dat de dwergplaneet over heel uiteenlopende landschappen beschikt en dat suggereert dat Ceres ooit een actief hemellichaam was. “Deze dwergplaneet was door zijn geschiedenis heen geen inerte rots,” stelt onderzoeker Chris Russell. “De dwergplaneet was actief, met processen die resulteerden in verschillende materialen in verschillende regio’s. We beginnen die diversiteit nu terug te zien in onze kleurenbeelden.”
Kraters
Het oppervlak van Ceres is rijkelijk bedekt met kraters. Maar de dwergplaneet lijkt toch minder kraters te bevatten dan wetenschappers hadden verwacht.
De heldere vlekken
Een ander opvallend verschijnsel op de beelden die Dawn van Ceres maakte, zijn de heldere vlekken op het noordelijk halfrond. Onduidelijk is nog waardoor deze vlekken veroorzaakt worden. Met behulp van de Visible and Infrared Mapping Spectrometer (VIR) heeft Dawn de temperaturen op het oppervlak van Ceres bestudeerd. Uit de eerste resultaten blijkt dat de verschillende heldere vlekken op het oppervlak van de dwergplaneet zich ook elk anders gedragen. Ruimtetelescoop Hubble heeft tien heldere gebieden op het oppervlak van Ceres gespot. Eén paar heldere vlekken – veruit de helderste op het oppervlak van Ceres – bevindt zich in een gebied dat dezelfde temperatuur heeft als het omringende gebied. Maar een andere heldere vlek bevindt zich weer in een gebied dat koeler is dan de rest van Ceres’ oppervlak. Hoewel we zo langzaam maar zeker meer over de mysterieuze heldere vlekken te weten komen, blijft de oorsprong ervan onduidelijk. “De heldere vlekken blijven het wetenschappelijke team fascineren, maar we moeten wachten tot we dichterbij zijn gekomen,” stelt Russell.
Dichterbij
Dawn is momenteel bezig om de afstand tussen zichzelf en Ceres te verkleinen. Op 23 april moet deze op zo’n 13.500 kilometer afstand van Ceres’ oppervlak gaan cirkelen en zijn wetenschappelijke studies aanvangen. Vanaf dat moment zullen de beelden nog gedetailleerder zijn en hopelijk nog meer over Ceres onthullen.
Ruimtesonde Dawn liet zich op 6 maart vangen door de zwaartekracht van Ceres. Het is een baanbrekende missie: nog nooit eerder heeft een door mensen gebouwde ruimtesonde rond een dwergplaneet gecirkeld. Eerder cirkelde Dawn wel al rond de grote planetoïde Vesta. Het onderzoek naar dwergplaneet Ceres loopt nog tot juni 2016.
