De aap die altijd kind blijft

Chimpansees hebben een agressieve reputatie en vechten liever dan dat ze iets delen. Een beetje à la volwassenen. Bonobo’s daarentegen zijn speels en vriendelijk. Een beetje à la kinderen. Onderzoek wijst nu uit hoe de twee apensoorten die het dichtst bij de mens staan zo kunnen verschillen.

Het duurt veel langer voordat een bonobo zich – in vergelijking tot een chimpansee – in sociaal opzicht tot een volwassene ontwikkeld. Waarom dat zo is, was lang onduidelijk. Onderzoekers hebben het nu uitgezocht in de hoop iets meer te weten te komen over hoe de mens zich tot socialiser heeft weten te ontwikkelen.

Uit eerdere onderzoeken kwam de suggestie dat het brein van de bonobo zich anatomisch minder snel ontwikkelt dan het brein van de chimpansee. In deze studies werd echter geen aandacht besteed aan de sociale ontwikkeling van de dieren. Wetenschappers Victoria Wobber en Richard Wrangham besloten zich daar dan ook op te richten.

Ze deden twee experimenten. In het eerste zetten ze een kom met fruit in een hok en mochten enkele jonge chimpansees en bonobo’s naar binnen. Zij waren heel tolerant naar elkaar toe en deelden het eten netjes. De onderzoekers herhaalden dit experiment met volwassen dieren. In dit geval waren de chimpansees veel minder tolerant. De oudste van het stel gedroeg zich dominant en de apen aten zelden tegelijkertijd uit de kom. De bonobo’s bleven echter tolerant.

In een tweede experiment stonden drie mensen op een rijtje voor de chimpansees en de bonobo’s. Twee ervan pakten fruit en hielden het vervolgens in een gesloten vuist voor de dieren. Alle chimpansees negeerden degene die geen voedsel had en gingen voor de anderen. De oudere bonobo’s deden dat ook, maar de jongeren konden het niet laten om ook de derde te benaderen. In een ander experiment hadden de jonge bonobo’s het bovendien veel later door als iemand die voedsel uitdeelde daarmee stopte; ze bleven hem benaderen. Hieruit blijkt dat sociale remming pas later bij bonobo’s optreedt.

Volgens Wobber zijn de verschillen in sociaal gedrag te wijten aan de ontwikkeling van het brein. Die zou bij bonobo’s anders zijn dan bij chimpansees. Die interessante bevinding is voldoende aanleiding voor nader onderzoek. Hier worden ook mensen bij betrokken. Mensen groeien vele malen langzamer op dan apen. Wobber vermoedt dat dat te maken heeft met het feit dat zij heel sociaal zijn. In een volgend onderzoek worden jonge chimpansees, bonobo’s en mensen met elkaar vergeleken.

Het lijkt vast te staan dat dit onderzoek tot interessante conclusies gaat leiden, maar of het statistisch gezien sterk genoeg is, is volgens bioloog Dario Maestripieri twijfelachtig.

Bronmateriaal

"The Ape That Never Grows Up" - Sciencenow.sciencemag.org

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd