Het lijkt te gaan om een vergeten raketbooster die in 1966 is gebruikt.
In september ontdekten onderzoekers een object dat op dat moment nog rond de zon cirkelde, maar spoedig door de aarde zou worden ingevangen. Doordat het object naar verwachting in november relatief dicht bij de aarde in de buurt zou komen, zou het onder invloed van de zwaartekracht van de aarde tijdelijk om de aarde gaan cirkelen.
Ingevangen
En die voorspelling is uitgekomen, zo maakt NASA bekend. Op 8 november heeft de aarde het object – dat 2020 SO is gedoopt – ingevangen. Het zal de komende maanden twee keer om de aarde cirkelen om vervolgens in maart 2021 aan de greep van onze planeet ontsnappen en weer rond de zon gaan cirkelen.
Hoewel de astronomen die 2020 SO ontdekten er in eerste instantie van uitgingen dat het een planetoïde was, ontstonden er al vrij snel twijfels omtrent de aard van het object. Zo liet Paul Chodas, directeur van NASA’s Center for Near Earth Object Studies (CNEOS) eind september in gesprek met Scientias.nl al weten dat alles erop wees dat 2020 SO een door mensen gemaakt object was. “Ik denk dat het een onderdeel van een raket is,” zo stelde Chodas, om dat vervolgens direct nader te specificeren. “Ik vermoed dat het de bovenste rakettrap is waarmee de Surveyor 2 op 20 september 1966 naar de maan werd gestuurd.”
Stralingsdruk
Vervolgwaarnemingen lijken dat nu te onderschrijven. De afgelopen weken hebben onderzoekers met behulp van Pan-STARRS – twee telescopen die jagen op aardscheerders en waarmee 2020 SO ook is ontdekt – het object nog eens onder de loep genomen. Ze keken daarbij met name naar de het effect dat de straling van de zon op de baan van 2020 SO heeft. Zonlicht oefent namelijk een kleine – maar voortdurende – druk uit op objecten (ook wel stralingsdruk genoemd) en heeft daarbij natuurlijk een groter effect op lichte en holle objecten dan op massieve en zware objecten. Omdat een raketbooster in feite niets anders is dan een lege buis mag je dan ook verwachten dat zonlicht daar een groter effect op heeft dan op een planetoïde. “Stralingsdruk is een kracht die veroorzaakt wordt doordat fotonen, uitgezonden door de zon een natuurlijk of kunstmatig object raken,” stelt onderzoeker Davide Farnocchia. “De resulterende versnelling van het object hangt af van de verhouding tussen het oppervlak en de massa van het object, waarbij de versnelling groter is voor kleine en lichte objecten met een beperkte dichtheid.” En meer dan 170 gedetailleerde metingen van de positie van 2020 SO in de afgelopen drie maanden, wijzen erop dat het object een beperkte dichtheid heeft. Onderzoekers zijn er dan ook vrij zeker van dat het om een door mensen gemaakt object gaat.
Raketbooster
Chodas vermoedde eerder dat het een raketbooster was, die in 1966 gelanceerd werd. Hij baseerde zich op een analyse van de baan en bewegingen van 2020 SO. Daaruit blijkt onder meer dat het object zich eind 1966 in de buurt van de aarde moet hebben bevonden. De raketbooster zou gebruikt zijn tijdens de lancering van Surveyor-2, een lander die voorafgaand aan de Apollo-missies het oppervlak van de maan nader moest verkennen. De lander werd in september 1969 met behulp van een Atlas-Centaur-raket gelanceerd. Kort na de lancering maakte Surveyor 2 zich los van de booster, om vervolgens een dag later op het oppervlak van de maan te crashen. De booster passeerde ondertussen de maan en nestelde zich in een onbekende baan rond de zon. En nu lijkt de booster dus te zijn teruggekeerd.
Of 2020 SO echt de booster van deze onfortuinlijke maanmissie is, hopen onderzoekers de komende periode helder te krijgen. Ze houden het object – dat de aarde op 1 december het dichtst zal naderen – de komende weken goed in de gaten en hopen uiteindelijk meer te weten te komen over de samenstelling ervan. En zo moet duidelijk worden of het inderdaad een vergeten restant uit de prille gloriedagen van NASA is.
