De denkfout van de gokker – of Monte Carlo’s misvatting – treft ook keepers. Dit beweren wetenschappers van het University College London. Wanneer er drie keer voor één bepaalde hoek is gekozen, zijn keepers geneigd om bij de vierde penalty naar de andere hoek te duiken.
De denkfout van de gokker heeft in 1913 enkele spelers miljoenen franken gekost in een casino in Monte Carlo. Het balletje van de roulettetafel landde 15 keer op zwart. De spelers zetten massaal hoge bedragen in op rood, maar helaas: het balletje kwam pas bij de 27e worp op rood terecht. Toen waren de meeste spelers hun geld kwijt.
Mensen zijn van nature geneigd om te denken dat toeval een compenserende kracht heeft. Na een reeks koppen valt er weer een munt om zo weer in balans te komen. Echter: bij losstaande gebeurtenissen is er geen compenserende kracht. Elke worp is een geval op zich.
Keepers geloven ook in compenserende kracht
Toch trappen veel gokkers er nog steeds in. En keepers. Wetenschappers hebben penaltyreeksen van alle WK’s en EK’s tussen 1976 en 2012 geanalyseerd. Zij zagen dat keepers naar de linkerhoek duiken wanneer er drie keer naar rechts is geschoten. “Penaltynemers kunnen hiervan profiteren”, zegt professor Patrick Haggard van de Londense universiteit.
Wat kunnen voetballers hiervan leren?
De vraag is of penaltynemers het psychologische spelletje mee kunnen spelen. De druk is hoog, dus wellicht weet een penaltynemer niet meer welke hoeken er door zijn teamgenoten zijn benut. “Toch adviseer ik coaches om de denkfout van de gokker te bestuderen”, vult Erman Misirlisoy aan. “Penaltynemers kunnen beter inschatten welke hoek ze moeten kiezen en keepers kunnen leren om minder voorspelbaar te worden.”
Paper
Het onderzoek van de Britse onderzoekers verschijnt deze maand in het wetenschappelijke journaal Current Biology.
