Onze natuurlijke satelliet blijkt zo’n 4,51 miljard jaar oud te zijn: 100 miljoen jaar ouder dan gedacht.
Hoe oud is onze maan? En hoe zag deze ooit het levenslicht? Het zijn vragen waar astronomen zich nog altijd het hoofd over breken. Monsters meegenomen van de Apollo-ruimtemissies brengen ons echter weer een stapje dichterbij. Zo zou de maan niet 150 miljoen jaar, maar al 50 miljoen jaar na de vorming van ons zonnestelsel zijn gevormd. En daarmee is de maan dus veel ouder dan tot nu toe gedacht.
Vorming maan
Over de vorming van onze maan zijn meerdere theorieën. De meeste astronomen geloven echter dat een planeet ter grootte van Mars, Theia genaamd, op de jonge aarde botste. Dit was een zeer gewelddadige ontmoeting waarbij materiaal dat door die botsing los gesjord werd, de basis voor de maan zou vormen. De pasgeboren maan was bedekt met een oceaan van magma, dat tijdens het afkoelen verschillende soorten rotsen vormde. ‘Deze rotsen sloegen informatie op over de vorming van de maan en zijn nog steeds op het maanoppervlak te vinden,” zegt hoofdauteur Maxwell Thiemens.
Apollo-ruimtemissies
Op 21 juli 1969 zette Neil Armstrong en Buzz Aldrin als eersten voet op de maan. Tijdens deze indrukwekkende Apollo 11-ruimtemissie verzamelden de twee astronauten in slechts een paar uur tijd zo’n 21,55 kilo aan maanmateriaal. In de missies die volgden werden er eveneens kilo’s materiaal mee terug naar de aarde genomen. In totaal sleepten alle Apollo-missies samen zo’n 382 kilo maanmateriaal mee terug. En deze monsters leiden nu – zo’n vijftig jaar later – nog steeds tot nieuwe ontdekkingen.
Leeftijd
Ons zonnestelsel zag zo’n 4,56 miljard jaar geleden het levenslicht. De maan zou volgens eerdere studies ongeveer 150 miljoen jaar na dit moment zijn gevormd. Maar daar kan volgens onderzoekers van de Universiteit van Keulen in een nieuwe studie nu een streep door. De onderzoekers analyseerden de chemische samenstelling van een breed scala aan monsters die tijdens de Apollo-missies werden verzameld. Hierbij richtten ze zich voornamelijk op de zeldzame elementen hafnium, uranium en wolfraam.
Vorming maan
Hafnium en wolfraam zijn vooral belangrijk omdat zij als het ware een natuurlijke, radioactieve klok vormen, omdat het isotoop hafnium-182 vervalt in wolfraam-182. Dit radioactieve verval vond alleen in de eerste 70 miljoen jaar van ons zonnestelsel plaats. De onderzoekers combineerden verschillende monsters en laboratoriumexperimenten en kwamen tot de conclusie dat de maan zo’n 50 miljoen jaar nadat het zonnestelsel was gevormd, begon te stollen. Het betekent dat onze natuurlijke satelliet nu al de imposante leeftijd van 4,51 miljard jaar heeft bereikt.
Volgens de onderzoekers is het bepalen van de leeftijd van de maan belangrijk om te begrijpen hoe en op welk tijdstip de aarde is ontstaan en hoe deze zich in de jonge jaren van ons zonnestelsel heeft ontwikkeld. “Omdat de formatie van de maan de laatste belangrijke planetaire gebeurtenis was na de formatie van de aarde, biedt de leeftijd van de maan ook een minimale leeftijd voor onze thuisplaneet,” aldus Thiemens.
