De meest bizarre planten

We zijn inmiddels vertrouwd geraakt met de planten in de voortuin en op de vensterbank. Maar er zijn planten waar we nooit aan wennen, omdat ze zo bizar zijn.

Het plantenrijk is zeer omvangrijk en kent vele soorten. Een groot deel ervan is wellicht nog niet eens door wetenschappers ontdekt. De planten in onderstaand rijtje zijn stuk voor stuk al wel in de annalen opgenomen en de ontdekkers ervan moeten zich toen ze deze soorten voor het eerst zagen toch even achter de oren gekrabd hebben. Want wat zijn ze bijzonder!

Stinkerd
De Amorphophallus titanum is zo’n bizarre plant. Hij gaat zo’n veertig jaar mee en bloeit gedurende zijn leven slechts enkele keren. Maar wanneer dat gebeurt, kunt u er niet omheen. De plant stoot dan in de eerste uren namelijk een vreselijke geur uit die nog het meest doet denken aan de geur van kadavers en rotte eieren. De plant kan wel drie meter hoog worden en is dan zowel qua uiterlijk als qua geur zeer indrukwekkend te noemen. De Amorphophallus titanum is terug te vinden in de regenwouden van Sumatra, maar ook in Nederland te bewonderen en wel in de Hortus Botanicus in Leiden.

Enorm
Nog zo’n stinkerd is de Rafflesia arnoldii. Toch is de geur van deze bloem niet de reden dat deze in dit lijstje opduikt. Het is eerder de bijzondere vorm van de bloem die de aandacht trekt. De Rafflesia arnoldii heeft geen bladeren en ook geen steel, maar enkel een bloem. En die gaat dan ook nog eens de boeken in als de grootste bloem ter wereld. De bloem kan namelijk tot wel één meter groot worden en gemakkelijk zeven kilo of meer wegen. De Rafflesia arnoldii haalt zijn voedsel uit bomen: met behulp van draden tapt de bloem de nodige voeding af. De bloem komt voor in de regenwouden op onder meer Sumatra.

Foto: Tamara van Molken (cc via Flickr.com).

Niet kietelen!
Iets heel anders dan: een sensitieve plant, oftewel de Mimosa Pudica alias kruidje-roer-me-niet. In het buitenland wordt de plant te koop aangeboden als speeltje voor kinderen en wel onder de naam: ‘Tickle Me Plant’. En dat is helemaal niet zo gek. De plant is namelijk heel erg sensitief. U hoeft ‘m maar even aan te raken (of te ‘kietelen’) en de blaadjes worden ineen gevouwen. Waarschijnlijk doet de plant dat om zichzelf te beschermen: dichte bladeren zijn niet zo aantrekkelijk voor planteneters en dus laten ze de Mimosa Pudica links liggen. ‘s Nachts vouwt de plant de blaadjes ook dicht. Dat de plant op bewegingen reageert is opvallend: planten hebben namelijk geen zenuwstelsel. Dat de plant toch kan reageren, heeft alles te maken met stofjes die vrijkomen bij het aanraken van het blad.


Gigantisch
Nog zo’n kanjer: de Victoria amazonica. Deze waterlelie kan bladeren met een diameter van wel drie meter krijgen. De bloemen meten al snel zo’n dertig centimeter. De bladeren van de lelie zijn goed uitgerust: ze beschikken over grote stekels die moeten voorkomen dat vissen eraan gaan knagen. De bladeren komen opgerold boven water, maar vouwen zich razendsnel uit: zo kunnen ze in een dag tijd wel een halve meter groeien. De enorme bladeren zijn ook nog eens supersterk. Een volwassen blad kan een gewicht van 45 kilo dragen. De lelie is terug te vinden in de Amazonerivier.

De grote foto is gemaakt door Vicki's Pics (cc via Flickr.com). De inzet laat zien hoe een vrouw op de bladeren van de lelie staat.

Hap!
Vleesetende planten spreken altijd wel een beetje tot de verbeelding. Nu eten de meeste exemplaren enkel insecten, maar er zijn er een paar bij die ook wel kleine zoogdieren naar binnen werken. De Nepenthes Rajah en de Nepenthes truncata bijvoorbeeld. De planten beschikken over een flinke kelk. Voor insecten is een bezoekje aan zo’n kelk vanwege de geuren die deze uitscheidt heel aantrekkelijk. Kleine zoogdieren willen tijdens het balanceren op de rand van de kelk er nog wel eens invallen. Allerlei sappen op de bodem van de kelk verteren de prooi. Overigens hebben sommige vleesetende planten ondertussen een betere ‘baan’ gevonden: ze zijn niet langer gefocust op het vangen van insecten, maar zijn een hotel begonnen voor vleermuizen!

Nepenthes Rajah. Foto: JeremiahsCPs (via Wikimedia Commons).
Stokoud
Er zijn genoeg planten die maar één seizoen meegaan. Maar de Welwitschia mirabilis is een taaie en kan gemakkelijk vijf- tot zeshonderd jaar oud worden. Er zijn zelfs exemplaren die twee millennia oud zijn. Moet u zich voorstellen: deze planten hebben het Romeinse rijk nog meegemaakt! Zo oud worden, is al een hele prestatie, maar zeker voor de Welwitschia: een plant die groeit op één van de droogste plaatsen op aarde, de woestijn van Namibië. De plant wordt ongeveer 1,2 meter hoog en kan gemakkelijk een omtrek van meer dan acht meter hebben. Om toch voldoende water te verkrijgen, moet de Welwitschia diep graven: dat doet de plant met behulp van wortels met een lengte tot wel dertig meter.

Welwitchia. Foto: Muriel Gottrop (via Wikimedia Commons).

Voor dit artikel deden we zomaar een greep uit enkele opvallende verschijnselen in de plantenwereld. Weet u er ook nog een paar? Schroom niet en plaats ze hieronder!

De foto bovenaan dit artikel laat het kruidje-roer-me-niet zien. Foto: outdoorPDK (cc via Flickr.com).

Bronmateriaal

"Titan Arum" - Kew.org
"World's largest flower evolved from family of much tinier blooms" - Harvard.edu
"The sensitive plant" - UCC.edu
"Victoria amazonica (giant waterlily)" - Kew.org
"A Second Record of Rats as Prey in Nepenthes Raja" - Carnivorousplants.org
Boek: Gymnosperm (naked Seeds Plant). Door: V.P. Singh.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd