De meeste dieren zien de wereld minder scherp dan wij

Ons oog voor detail is behoorlijk uniek.

Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van Duke University. De onderzoekers bogen zich over eerder verschenen wetenschappelijke studies om meer te weten te komen over de scherpte van het zicht van talloze diersoorten. Vervolgens gebruikten ze de informatie uit die publicaties om het zicht van zo’n 600 soorten – van muggen tot mensen en van een goudvis tot een hond – met elkaar te vergelijken. Het onderzoek onthult dat de verschillen groot zijn. Het organisme met het scherpste zicht ziet maar liefst 10.000 keer scherper dan het organisme met het minst scherpe zicht. En de mens? Die vinden we in de bovenste regionen van de ranglijst; de meeste soorten zien de wereld een stuk minder gedetailleerd dan wij.

Roofvogels
Er zijn natuurlijk wel een paar uitzonderingen. Zo zijn er bijvoorbeeld een paar roofvogels die nóg scherper zicht hebben dan wij. Dat is logisch; zij moeten vanaf grote hoogte kleine prooien kunnen spotten.

Kat en goudvis
Chimpansees en andere primaten zien ongeveer net zo scherp als wij doen. Een dier dat net niet aan ons zicht kan tippen, is de kat. Wij zien ongeveer zeven keer scherper dan dit huisdier. En ook de goudvis legt het af tegen de mens; wij zien ongeveer 50 keer scherper.

Hoe meet je de scherpte van het zicht van dieren?
Je kunt ze moeilijk vragen of ze bepaalde details kunnen zien. Maar je kunt het wel afleiden uit de anatomie van het oog. Of uitvogelen door ze bepaalde testjes te laten doen.

Afbeeldingen
Het maakt natuurlijk nieuwsgierig, want wat betekent dat nu precies: 50 keer scherper? Om daar een beeld van te krijgen, hebben onderzoekers een serie afbeeldingen gemaakt (zie hieronder) die onthullen hoe verschillende scènes er in de ogen van dieren met een andere gezichtsscherpte uitzien. Daarvoor maakten ze gebruik van software die alle details die te klein zijn om door een dier te worden waargenomen, wegneemt. Belangrijke kanttekening: de beelden laten niet zien wat dieren echt zien. Dat komt doordat de ogen alleen maar visuele informatie tot zich nemen en het vervolgens aan het brein is om daar iets mee te doen. Het kan dus zijn dat er in het brein nog een soort bewerking van de visuele informatie plaatsvindt, waardoor de dieren toch net wat meer zien dan we nu denken. De beelden laten dan ook vooral zien met wat voor visuele informatie het brein moet werken. “Het punt is dat onderzoekers die interacties tussen dieren bestuderen, niet moeten aannemen dat verschillende soorten details op dezelfde manier waarnemen als wij doen,” aldus onderzoeker Eleanor Caves.

Afbeelding: Eleanor Caves.

Gedrag en uiterlijk verklaren
Het onderzoek kan meer inzicht geven in waarom bepaalde organismen specifieke uiterlijke kenmerken hebben of bepaald gedrag vertonen. Neem bijvoorbeeld de vlinders. Vaak zijn ze prachtig versierd met vlekken en strepen. Aangenomen wordt dat ze daarmee roofdieren op afstand proberen te houden. Maar sommigen denken dat de strepen en vlekken ook bedoeld zijn om partners aan te trekken en te verleiden. Afgaand op dit onderzoek lijken we dat laatste wel te kunnen vergeten. Zo wijst alles erop dat vlinders hun eigen schoonheid en ook die van hun soortgenoten niet of nauwelijks kunnen waarnemen.

Links zie je de visuele informatie die het brein van een Vlaamse gaai voorgeschoteld krijgt als hij een vlinder ziet. En rechts zie je dezelfde visuele informatie, maar dan verzameld door de ogen van de vlinder. Afbeelding: Eleanor Caves.

Het onderzoek kan ook helpen verklaren waarom sommige wielwebspinnen zigzaglijnen in hun web verwerken. Sommige mensen denken dat die zigzaglijnen insecten aantrekken. Maar dit onderzoek suggereert dat het anders zit. Het lijkt er namelijk op dat die lijnen wel te zien zijn voor vogels, maar niet voor vliegen. De lijnen lijken dan ook bedoeld te zijn om te voorkomen dat vogels dwars door het web vliegen.

Afbeelding: Eleanor Caves.

Bronmateriaal

"Details that look sharp to people may be blurry their pets" - Duke University

Afbeelding bovenaan dit artikel: analogicus / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd