Wanneer enterde de moderne mens het Iberisch Schiereiland en wat gebeurde daarop met de aldaar woonachtige Neanderthalers? Die vraag houdt wetenschappers al decennialang bezig. Een nieuw onderzoek werpt nieuw licht op de zaak.
Een onderzoeksteam heeft monsters van Cova Gran met behulp van koolstof-datering bestudeerd en concludeert op basis daarvan dat de moderne mens tussen 34.000 en 32.000 voor Christus het Iberisch Schiereiland betrok. In die periode vervingen ze de Neanderthalers. De resultaten onderschrijven de hypothese dat er geen sprake was van interactie noch co-existentie.
Cova Gran bood ooit aan de eerste moderne mensen onderdak. De plaats werd in 2002 ontdekt en geldt als één van de belangrijkste archeologische gebieden als het gaat om de begintijd van de moderne mens op het Iberisch Schiereiland. Onderzoekers proberen de omstandigheden waarin deze mensen leefden te reconstrueren. Er zijn restanten uit verschillende perioden gevonden. Doordat deze zich in verschillende aardlagen bevinden, kunnen de onderzoekers vaststellen dat deze elk uit een andere tijd stammen.
In Cova Gran woonden de Neanderthaler en de moderne mens in groepen van vijftien of twintig. Ze hadden allemaal dezelfde levensstijl: ze jaagden, verzamelden of maakten gereedschappen. Maar de manier waarop ze dat deden verschilde sterk.
Alle restanten zijn goed bewaard gebleven. Onder de vondsten zijn onder meer geperforeerde schelpen van zeeslakken. Dit wordt beschouwd als een bewijs dat de mens zich door Afrika, het Midden-Oosten en West-Europa verplaatste. Ook zouden de schelpen duiden op een symbolische taal en cognitieve capaciteiten. De homo sapiens bereisden volgens deze theorie dus afstanden van meer dan 150 kilometer. De wetenschappers sluiten echter niet uit dat er sprake was van sociale netwerken waarbinnen en buiten de schelpen rouleerden. Hierbij zouden dus niet hele groepen, maar slechts enkelen voor het vervoer van de schelpen zorgen.
Hoewel de resultaten er stevig en veelbelovend uitzien, maken de onderzoekers zelf een kanttekening: de koolstof-datering is niet altijd even betrouwbaar. De resultaten blijven dus door enige onzekerheid vergezeld gaan. Toekomstig onderzoek moet uitwijzen hoe de moderne mens zich op het Iberisch Schiereiland heeft gevestigd en hoe hij zich de laatste 40.000 jaar ontwikkeld heeft.
