Nieuw onderzoek onthult dat de Siberische eenhoorn niet 200.000, maar pas 35.000 jaar geleden uitstierf.
Het betekent dat de Siberische eenhoorn gelijktijdig met Neanderthalers en moderne mensen op aarde rondliep. Dat is te lezen in het blad Nature Ecology and Evolution.
De Siberische eenhoorn
Vandaag de dag lopen er nog zo’n vijf soorten neushoorns op aarde rond. Maar in het verleden waren dat er veel meer; naar schatting hebben er zo’n 250 op aarde rondgelopen! Eén ervan was Elasmotherium sibiricum, ook wel de Siberische eenhoorn genoemd. Deze gigantische neushoorn woog een slordige 3,5 ton en had één enorme hoorn op de kop. De indrukwekkende Siberische eenhoorn leefde op de steppe van wat nu Rusland, Kazachstan, Mongolië en Noord-China is. Aangenomen werd dat de neushoorn zo’n 200.000 jaar geleden uitstierf. Maar nieuw onderzoek toont aan dat de soort het veel langer op de aarde uithield dan gedacht en tot zo’n 36.000 jaar geleden op de steppe te vinden was.
Het onderzoek
Wetenschappers trekken die conclusie nadat ze 22 botresten van Siberische eenhoorns bestudeerden en dateerden. Het onderzoek wijst uit dat de soort zeker tot 39.000 jaar geleden nog in leven was en mogelijk zelfs zo’n 35.000 jaar geleden nog op de steppe rondliep. In zijn laatste dagen deelde hij de aarde met moderne mensen en Neanderthalers. Maar zij hebben waarschijnlijk niets met de ondergang van de Siberische eenhoorn te maken, aldus onderzoeker Chris Turney. “Het is onwaarschijnlijk dat de aanwezigheid van mensen de oorzaak was van hun uitsterven.”
Klimaatverandering
Maar wat zorgde er dan voor dat deze machtige gigant het onderspit moest delven? De onderzoekers denken dat klimaatverandering de boosdoener is. “De Siberische eenhoorn lijkt hard te zijn geraakt door de start van de ijstijd in Eurazië,” aldus Turney. Doordat de temperatuur daalde, nam de permafrost toe en was er op de steppe steeds minder van dat taaie, droge gras te vinden waar de Siberische eenhoorn zo dol op was.
Eerder werd gedacht dat de Siberische eenhoorn nauw verwant was aan de inmiddels uitgestorven wolharige neushoorn en de nog in leven zijnde Sumatraanse neushoorn. Maar dit onderzoek schoffelt die aanname onderuit. Genetisch onderzoek – het is onderzoekers voor het eerst gelukt om DNA van E. sibiricum te verzamelen en analyseren – schetst namelijk een heel ander verhaal. De Siberische eenhoorn blijkt gerekend te kunnen worden tot een unieke familie van neushoorns en was het laatste lid van die familie dat uitstierf. “De voorouders van de Siberische eenhoorn scheidden zich meer dan 40 miljoen jaar geleden af van de voorouders van alle levende neushoorns,” aldus onderzoeker Kieren Mitchell.
