De ecoprijs: een vergeten oplossing voor milieuproblemen?

Milieuvervuiling

Wat als vervuiling en natuurvernietiging niet langer gratis is en de vervuiler de kosten daarvan voortaan betaalt? Breekt de verduurzaming dan eindelijk op grote schaal door? Eric Broekhuizen, auteur van het boek ‘De Vergeten Oplossing’ denkt van wel. Hij streeft naar het doorvoeren van een eerlijke prijs: de ecoprijs.

“Zolang bedrijven door gratis te vervuilen, goedkope spullen kunnen maken en wij als consument die blijven kopen, kan er geen schone duurzame economie ontstaan” aldus Broekhuizen, auteur van het boek ‘De Vergeten Oplossing’. De ondernemer, die zich naar eigen zeggen aanvankelijk niet zo bezighield met het milieu en een fabriek had waar plastic producten werden gemaakt, realiseerde zich pas naderhand dat hij grondstoffen omzette in afval. “Mijn fabriek maakte onder andere miljoenen plastic bloempotten die na gebruik allemaal weer op de afvalhoop belandden. Vijf jaar geleden ben ik daar de waanzin van in gaan zien: wat een verspilling!” vertelt hij aan Scientias.nl. Broekhuizen verkocht zijn bedrijf in 2008 en ging met zijn gezin een half jaar op reis naar Australië en Nieuw-Zeeland. Daar las hij het ene na het andere boek over milieuvervuiling. “Ik begon mij af te vragen hoe het mogelijk is dat wij afstormen op iets dat wij helemaal niet willen? Het werd mij duidelijk dat er iets goed fout zit in ons economisch systeem waardoor vervuilen, roofbouw en natuurvernietiging nu gratis kan en dus aangemoedigd wordt.” Met zijn boek ‘De Vergeten Oplossing’ wil Broekhuizen laten zien dat er wel degelijk een oplossing mogelijk is en wel door over te stappen op ‘echte’ prijzen waarbij de vervuiler betaalt: ecoprijzen.

“Zolang bedrijven door gratis te vervuilen, goedkope spullen kunnen maken en wij als consument die blijven kopen, kan er geen schone duurzame economie ontstaan”

Milieuproblemen
Problemen in ons milieu door vervuiling en klimaatverandering, we horen het vrijwel dagelijks. Er zijn talloze voorbeelden, veroorzaakt door de mens, te vinden. Zo zit er door menselijk handelen drie keer zoveel kwik in de oceanen op aarde sinds de industriële revolutie begon, beïnvloedt de luchtvervuiling in Azië wereldwijd het weer en klimaat en eiste de luchtvervuiling wereldwijd zeven miljoen levens in 2012. Broekhuizen meent dat we allemaal verantwoordelijk zijn. “Bedrijven kunnen hun producten tegen de laagste prijs verkopen omdat het vervuilen van de natuur gratis is en wij consumenten blijven de producten kopen waardoor we onbedoeld het systeem in stand houden. Op deze manier krijgt verduurzaming nooit een kans.”

Klimaatregelingen
Daarnaast vindt Broekhuizen dat de huidige klimaatregelingen hun doel missen. “Het effect van de huidige milieu- en klimaatmaatregelen vormen op de wereldschaal slechts een druppel op een gloeiende plaat. Van veel – vaak goedbedoelde – maatregelen is de impact slechts lokaal merkbaar. Zij vallen in het niet bij de toenemende negatieve gevolgen voor het milieu ten gevolge van de groei van de wereldeconomie.” Een groot probleem is volgens de auteur het ontbreken van een bruikbare maat voor duurzaamheid. “Hierdoor blijft het versluierd dat veel maatregelen helemaal niet zoveel impact hebben als wordt beweerd.”

puzzelDe oplossing
De oplossing is volgens Broekhuizen het invoeren van de ecoprijs: de echte prijs van een product inclusief de kosten van vervuiling die de productie en het gebruik ervan met zich meebrengt. “Het zelf laten opdraaien voor de kosten met betrekking tot milieuvervuiling veroorzaakt een sterke prikkel om te verduurzamen. Zo komt het écht op gang.” Maar hebben deze prijzen op hun beurt niet weer een slechte invloed op onze economie? Het zou immers betekenen dat de prijzen stijgen. Broekhuizen: “De tijdelijk hogere prijzen voor vervuilende, niet duurzame producten en diensten remmen enerzijds de consumptie maar stimuleren anderzijds de investeringen in verduurzaming bij bedrijven en daarmee de economie. Naarmate er meer duurzame producten en diensten verkrijgbaar zijn, dalen de prijzen en stijgt de consumptie weer. Bovendien moet het effect van de aanvankelijk stijgende prijzen niet overdreven worden. Het gaat om zo’n 15 procent over een periode van tien jaar oftewel gemiddeld 1,5 procent per jaar. Dit is minder dan de gemiddelde inflatie van de afgelopen twintig jaar.”

Een internationaal ecotaksinstituut
De stijgende prijzen zijn het gevolg van de invoering van een zogeheten ecotaks. Deze ‘belasting’, de kosten van het gebruiken van grondstoffen, vervuiling, afval en natuurvernietiging, zal wereldwijd aan ieder bedrijf in rekening worden gebracht. Die heffing moet gebeuren vanuit een landoverstijgend orgaan. Want, zo vertelt Broekhuizen, “de milieuvervuiling stopt niet bij de landsgrenzen en klimaatverandering is een mondiaal probleem.” De vraag is echter of alle landen in de wereld hier wel op zitten te wachten. “Natuurlijk moeten we niet wachten tot alle landen besloten hebben mee te doen. Wanneer we om te beginnen, de G20 landen – de 20 grootste economieën ter wereld – meekrijgen, dekken we al meer dan driekwart van de wereldeconomie af. Uiteindelijk zullen de andere landen dan ook mee moeten doen, willen zij niet geïsoleerd raken.”

de vergeten oplossingTegenwerking
Dat grote bedrijven met gevestigde belangen en veel invloed op overheden en die veel te verliezen hebben bij de invoering van de ecoprijs, ‘De Vergeten Oplossing’ zullen trachten tegen te houden of te vertragen is te verwachten vertelt Broekhuizen. “Zo gaat het tot nu toe altijd bij de invoering van milieumaatregelen. Kijk maar naar de invoering van emissierechten voor broeikasgassen” vertelt hij. “Maar er is wel iets aan het veranderen. Mede dankzij internet wordt de wereld steeds transparanter en mensen steeds kritischer en mondiger. Bedrijven die hun verantwoordelijkheid ontlopen, zullen onder druk komen te staan door hun klanten. En zo ook politici, anders verliezen zij de steun van het volk.” Volgens Broekhuizen staan diegenen die zeggen dat het niet kan, vaak onder grote invloed van machtige bedrijven die veel te verliezen hebben. “Een voorbeeld is de industrie van fossiele brandstoffen zoals olie en gas. Het bedrijfsmodel van deze sector is gebaseerd op vervuiling en het leeghalen van de natuurlijke hulpbronnen op onze aarde, terwijl de nadelige gevolgen worden afgewenteld op de samenleving. Wanneer zij voortaan zelf zullen opdraaien voor de gevolgen voor het milieu kunnen zij alleen nog overleven door hun bedrijfsmodel ingrijpend te veranderen.”

Bedrijven
Als het idee van Broekhuizen inderdaad zou worden doorgevoerd kan het volgens hem snel gaan. “Wanneer bedrijven gaan betalen voor vervuiling en andere milieuschade en daarom massaal gaan investeren in verduurzaming, kan dit ervoor zorgen dat de milieu-impact van bedrijven elke tien jaar halveert. Dit zou betekenen dat de huidige druk op het milieu na dertig jaar wordt teruggebracht tot bijna een tiende van nu.” Voor bedrijven is het nu nog moeilijk om zomaar te beginnen met een meer milieuvriendelijke productie. Broekhuizen sprak tal van mede-ondernemers waarvan de meesten van mening zijn dat het in veel gevallen nu nog niet lonend is om op grote schaal over te gaan op het gebruik van biologische grondstoffen, duurzame energie en productontwerpen gebaseerd op het hergebruik van materialen. “Pas wanneer ecoprijzen worden ingevoerd wordt het voor hen financieel aantrekkelijk en daarom richt ik dan ook al mijn aandacht op de invoering daarvan.”

Om die invoering van de ecoprijs ook echt te laten gebeuren is Broekhuizen een campagne gestart en geeft hij overal in het land lezingen. Ook kunnen mensen op zijn website hun stem geven. Met deze stemmen wil hij de krachten bundelen om zo een doorbraak naar een duurzame samenleving te bereiken. “We kunnen het niet maken om de milieuproblemen af te blijven schuiven op anderen in de samenleving en op de toekomstige generaties. Dat ‘De Vergeten Oplossing’ er zal komen, lijdt geen twijfel. De vraag is alleen hoe lang wij er nog mee willen wachten en de onomkeerbare milieuschade steeds verder laten oplopen.”

Bronmateriaal

Interview met Eric Broekhuizen
Boek 'De vergeten oplossing' geschreven door Eric Broekhuizen
"De vergeten oplossing" - devergetenoplossing.nl
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door epSos .de (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd