Eeuwigdurende polonaises zijn er niet alleen tijdens concerten van Grad Damen en Frans Duijts, maar ook in het heelal. Vrijwel alle sterren in de Melkweg draaien braaf om de kern heen. Zo ook onze zon. De zon doet er 225 miljoen jaar over om een rondje om de Melkweg te draaien. Maar er zijn uitzonderingen! Wetenschappers hebben partypoopers ontdekt die via een achterdeur proberen te ontsnappen.
Om een sterrenstelsel te verlaten moet een ster razendsnel zijn. Astronomen hebben al diverse hogesnelheidssterren gespot, maar vaak zijn het grote blauwe sterren. Daar is nu verandering in gekomen. “De onlangs ontdekte hogesnelheidssterren zijn relatief klein – ter grootte van de zon – en komen niet uit het galactische centrum”, vertelt hoofdauteur Lauren Palladino van de Vanderbilt universiteit.
Sloan Digital Sky Survey
Palladino en professor Kelly Holley-Bockelmann gebruikten gegevens van de Sloan Digital Sky Survey om de koers van zonachtige sterren te bepalen. Het Sloan Digital Sky Survey-project bestaat ondertussen uit miljoenen foto’s die vanaf 1998 gemaakt zijn met een 2,5 meter telescoop van het Apache Point-observatorium. Een speciale 138 megapixelcamera legt sterren, sterrenstelsels en nevels op de gevoelige plaat vast.
Weggeslingerd
“Het is erg lastig voor een ster om te ontsnappen”, vult Holley-Bockelmann aan. “Wij dachten dat sterren alleen konden ontsnappen als ze in het centrum van de Melkweg zijn geboren en dus weggeslingerd zijn door het supermassieve zwarte gat. Niet één van de nieuwe hogesnelheidssterren komt uit het centrum. Dit betekent dat er sprake is van een ander mechanisme.” Het supermassieve zwarte gat heeft een massa-equivalent van vier miljoen zonnen. Wanneer een dubbelster dicht in de buurt komt van het supermassieve zwarte gat, wordt er eentje opgeslokt door het zwarte gat, terwijl de andere ster wordt weggeslingerd.
Mysterie
Maar hoe zit het dan precies met de nieuwe categorie hogesnelheidssterren? “Die vraag proberen we nu te beantwoorden”, vervolgt Holley-Bockelmann. Heeft u een geniale ingeving over de versnelling? Reageer onder dit artikel! Eerder bleek al dat Scientias-bezoekers wetenschappers vaak te snel af zijn.
