Dichtstbijzijnde potentieel leefbare superaarde buiten ons zonnestelsel ontdekt

De exoplaneet bevindt zich op slechts 31 lichtjaar afstand en heeft mogelijk net als de aarde vloeibaar water op het oppervlak.

Onderzoekers hebben met behulp van planetenjager TESS een bijzondere exoplaneet opgespoord. Op slechts 31 lichtjaar afstand hebben ze een zogenaamde superaarde – een zeer grote, rotsachtige planeet – ontdekt. Maar dit is er niet zomaar één. Zo is dit de dichtstbijzijnde superaarde die zomaar eens leefbaar zou kunnen zijn.

GJ 357 d
De superaarde draait om een ster genaamd GJ 357. Dit is een rode dwergster met ongeveer een derde van de massa en grootte van onze zon. Ook is GJ 357 zo’n 40 procent koeler dan onze ster. Rond GJ 357 draaien drie planeten, waarvan alleen GJ 357 d zich in de leefbare zone bevindt. “Dit is erg opwindend,” zegt onderzoeksleider Lisa Kaltenegger. “Dit is de eerste nabijgelegen superaarde die we vinden die potentieel leven kan herbergen.” Als de planeet over een dikke atmosfeer blijkt te beschikken zou het goed kunnen dat er op deze superaarde – net als op onze eigen thuisplaneet – vloeibaar water te vinden is.

Het GJ 357-systeem. Afbeelding: NASA’s Goddard Space Flight Center/Chris Smith

Leefbare zone
“GJ 357 d bevindt zich aan de buitenrand van de leefbare zone,” vertelt co-auteur Diana Kossakowski. “Hij ontvangt ongeveer dezelfde hoeveelheid energie van zijn ster als Mars van de zon.” De planeet heeft ongeveer 6,1 keer de massa van de aarde. Bovendien draait hij om de 55,7 dagen rond zijn ster op een afstand van ongeveer een vijfde van de afstand van de aarde tot de zon. Op dit moment is de precieze grootte en samenstelling van GJ 357 d nog onbekend. Maar een rotsachtige planeet met de genoemde massa zou ongeveer één tot twee keer de grootte hebben van onze aarde.

Andere planeten
Zoals gezegd heeft GJ 357 d twee broertjes: GJ 357 b en GJ 357 c. Deze planeten bevinden zich dichter bij de moederster in de buurt en zijn daardoor een stuk heter. GJ 357 b draait bijvoorbeeld elf keer dichter rond zijn moederster dan Mercurius rond onze zon. Dit betekent dat de planeet een temperatuur heeft van zo’n 254 graden Celsius. “We beschrijven GJ 357 b als een ‘hete aarde’,” verklaart co-auteur Enric Pallé. “Hoewel de planeet geen leven kan herbergen is het één van de beste rotsachtige planeten die we kennen voor het meten van de samenstelling van de atmosfeer.” GJ 357 c, de middelste planeet, heeft minstens 3,4 keer de massa van de aarde en voltooit in 9,1 dagen een rondje rond zijn ster. Ook op deze planeet lopen de temperaturen hoog op. Zo zou het er zomaar een wat onaangename 126 graden Celsius kunnen zijn.

Modellen
Op dit moment zijn de onderzoekers druk bezig om de omstandigheden op GJ 357 d, de potentieel leefbare planeet, te modelleren. “We hebben de eerste modellen al klaar van hoe deze nieuwe wereld eruit zou kunnen zien,” vertelt onderzoeker Jack Madden. “Wetende dat er op het oppervlak van deze planeet vloeibaar water kan bestaan, motiveert wetenschappers om manieren te vinden om tekenen van leven te detecteren.”

Planetenjager TESS weet maar van geen ophouden. Zo kwam de ruimtetelescoop eerder deze week al in het nieuws wegens de ontdekking van een interessant planetenstelsel bestaande uit een kleine, rotsachtige super-aarde en twee sub-Neptunussen. Daarnaast trof TESS ook een planeet met wel drie zonnen aan. Dat TESS ons aan nog veel meer bijzondere ontdekkingen gaat helpen, lijkt als een paal boven water te staan.

Bronmateriaal

"TESS satellite uncovers ‘first nearby super-Earth’" - Cornell Chronicle

"Confirmation of Toasty TESS Planet Leads to Surprising Find of Promising World" - NASA

Afbeelding bovenaan dit artikel: Jack Madden/Cornell University

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd