‘Dieselgate kostte in 2013 180 Nederlanders het leven’

In totaal zouden in Europa op jaarbasis zo’n 5000 mensen extra overlijden doordat dieselauto’s veel vervuilender zijn dan is toegestaan.

Sinds het eind van de jaren negentig is het aantal dieselauto’s in Europa flink toegenomen. Naar schatting rijden er in Europa op dit moment meer dan 100 miljoen dieselauto’s rond. Dat zijn er twee keer meer dan in de rest van de wereld!

NOx is een verzamelnaam van mono-stikstofoxiden: één stikstofmolecuul in verbinding met één, twee of drie zuurstofmoleculen (NO, NO2, NO3). Dieselauto’s produceren – veel meer dan benzinewagens – NOx. NO2 kan snel worden omgezet in nitraat en “als dat weer bondjes aangaat met ammoniak dan gaat het samen clusteren tot fijnstof,” zo legde Niels Waarlo eerder uit in dit uitgebreide achtergrondartikel over NOx.

Dieselgate
En een aantal van die dieselauto’s zorgden een paar jaar geleden voor flink wat ophef toen ontdekt werden dat ze veel vervuilender waren dan laboratoriumtesten ons willen doen geloven. Auto’s van bepaalde merken bleken zo aangepast te zijn dat ze tijdens die laboratoriumtesten veel minder NOx-emissies (zie kader) voortbrachten dan op de weg. Heel concreet bleek die NOx-emissie in de werkelijkheid dan ook tussen de 4 en 7 keer hoger te liggen dan tijdens laboratoriumtesten.

Schatting
In andere woorden: op de weg stootten deze auto’s dus veel meer NOx uit dan gedacht. En onderzoekers hebben nu berekend welke impact die extra uitstoot op de volksgezondheid heeft gehad. Hun schattingen zijn terug te lezen in het blad Environmental Research.

De resultaten
Luchtvervuiling leidt op jaarbasis in de 28 lidstaten van Europa plus Noorwegen en Zwitserland tot zo’n 425.000 sterftegevallen. Meer dan 90 procent van die vroegtijdige sterftes is het resultaat van hart- en vaatziekten of een luchtwegaandoening die weer te herleiden is naar blootstelling aan fijnstof (waar NOx weer een voorloper van kan zijn, zie ook kader). In dit onderzoek schatten de wetenschappers dat op jaarbasis grofweg 10.000 vroegtijdige sterftegevallen te herleiden zijn naar NOx-emissies van dieselauto’s, -busjes en lichte bedrijfswagens. Ongeveer de helft daarvan – op jaarbasis dus zo’n 5000 sterftegevallen – zou te wijten zijn aan NOx-emissies die op de weg stiekem veel hoger uitvallen dan eigenlijk is toegestaan en labtesten ons willen doen geloven.

Per land
De onderzoekers hebben hun resultaten ook wat uitgesplitst en de situatie per land geschetst. En dan zie je grote verschillen ontstaan. Zo hebben Duitsland en Frankrijk bijvoorbeeld te maken met zeer veel sterftes door toedoen van fijnstof afkomstig van dieselvoertuigen. Dat heeft te maken met hun grote inwonersaantal en het feit dat veel Duitsers en Italianen in dieselauto’s rijden. In Nederland zouden in 2013 zo’n 360 mensen door toedoen van door dieselauto’s veroorzaakte vervuilde lucht zijn overleden. Dat zijn er 180 meer dan het geval zou zijn geweest als die auto’s ook op de weg een NOx-emissie hadden gehad die aan de normen voldeed.

Het onderzoek resulteert in schattingen. Want zoals Waarlo eerder al schreef in dit uitgebreide achtergrondartikel over NOx is nog niet helemaal duidelijk welk effect bijvoorbeeld NO2 in zijn eentje – dus zonder de andere vervuilende stoffen in de lucht – op de volksgezondheid heeft. En dat maakt het ook lastig om vast te stellen hoeveel mensen er dood gaan door te veel NO2 in de lucht.

Het onderzoek laat maar weer eens zien dat het zeker belangrijk is om de normen die er omtrent NOx-emissies zijn, te handhaven. Ook benadrukken onderzoekers nog maar eens dat benzineauto’s in dit verhaal toch een streepje voorhebben op de dieselauto, aangezien hun NOx-emissies veel lager liggen. “Als de emissies van dieselauto’s net zo laag waren als die van benzineauto’s, zou driekwart, oftewel ongeveer 7500 vroegtijdige sterftegevallen voorkomen kunnen zijn.”

Bronmateriaal

"5,000 deaths annually from dieselgate in Europe" - International Institute for Applied Systems Analysis

Afbeelding bovenaan dit artikel: Pexels / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd