Dissonante muziek brengt beest in u naar boven

Dissonante klanken of wanklanken (klanken die niet goed bij elkaar lijken te passen) raken mensen sterk. Wetenschappers weten nu hoe dat komt: ze halen het dier in mensen boven.

Mensen die niet zo heel veel verstand hebben van muziek verwarren dissonante muziek soms met ‘valse muziek’. Maar dat is onterecht. Dissonante muziek is niet vals, de klanken die in de muziek samenvallen, zijn niet zo welluidend. Een mooi en bekend voorbeeld is bijvoorbeeld de muziek in de douchescène van Psycho of het liedje ‘The Star-Spangled Banner’ van Jimi Hendrix.

Muziekstuk
De onderzoekers componeerden een aantal muziekstukken die tien seconden duurden. Sommige muziekstukjes waren neutraal en riepen geen emoties op. Ook veranderde de muziek niet plots radicaal: de muziek werd niet verstoord en het tempo en de toonhoogte bleef hetzelfde (beluister hier een voorbeeld). Andere muziekstukjes begonnen op diezelfde manier (rustig, neutraal) maar werden dan plots verstoord (beluister hier een voorbeeld). Proefpersonen beoordeelden de muziekstukjes en moesten aangeven hoe opwindend ze de muziek vonden en welke emoties de muziek opriep (positief of negatief). Wanneer de muziek verstoord werd, vonden mensen deze opwindender, ook gaven ze in dat geval vaker aan dat de muziek negatieve emoties opriep.

WIST U DAT…

…popmuziek de laatste 50 jaar een stuk treuriger is geworden?

Effect
Waarom heeft die dissonante muziek dat effect? De onderzoekers vermoeden dat er sterke overeenkomsten zijn tussen dissonante muziek en dieren in nood. “Muziek die geluidskenmerken deelt met de kreten van dieren in nood grijpt de aandacht van mensen en is op een unieke manier opwindend,” concludeert onderzoeker Daniel Blumstein. “Deze studie helpt ons verklaren waarom een verstoring van rock en roll mensen zo opwindt: het brengt het dier in ze naar buiten,” voegt onderzoeker Greg Bryant toe.

Evolutie
“Componisten weten intuïtief welke geluiden ons bang maken, maar weten niet goed waarom. Wat ze zich meestal niet realiseren is dat ze daarbij gebruik maken van onze geëvolueerde neiging om opgewinden te raken en negatieve emoties tentoon te spreiden wanneer we bepaalde geluiden horen.” Overigens wil niet zeggen dat alle dissonante muziek dit effect heeft op mensen. Wanneer de muziek vergezeld gaat door beelden die geen emotie oproepen (bijvoorbeeld iemand die koffie drinkt) dan was de muziek niet zo opwindend. Wel gaven de proefpersonen nog steeds aan de beelden negatiever te vinden dan wanneer deze niet vergezeld gingen door de muziek. Dat is te lezen in het blad Biology Letters.

Uit eerder onderzoek bleek dat noodkreten ervoor zorgen dat de hartslag van dieren stijgt. Of dat ook het geval is wanneer mensen dissonante muziek horen, is nog onduidelijk. Dat hopen de onderzoekers nog uit te gaan zoeken.

Bronmateriaal

"Dissonant music brings out the animal in listeners, say UCLA researchers" - UCLA.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Ben (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd