Dit is het grootste gevaar voor de volksgezondheid (en een vaccin werkt niet)

Onderzoekers waarschuwen: luchtvervuiling zorgt er nog altijd voor dat miljarden mensen ziek worden en vroegtijdig sterven.

De uitbraak van het coronavirus onderstreept meer dan ooit hoe belangrijk het is om de volksgezondheid te beschermen. Landen over de hele wereld doen er dan ook alles aan om een werkend vaccin te ontwikkelen. Nieuwe gegevens van de Air Quality Life Index (AQLI) laten echter zien dat er ook een andere belangrijke sluipmoordenaar bestaat die we een beetje lijken te vergeten: luchtvervuiling.

Vroegtijdig sterven
Uit de nieuwe gegevens blijkt dat luchtvervuiling het grootste gevaar voor de volksgezondheid vormde vóór de uitbraak van het coronavirus. En zonder volhardend en krachtig beleid, zal dit ook na COVID-19 aanhouden. De gevolgen zijn zorgelijk. Want deze voortdurende vervuiling zorgt ervoor dat de wereldwijde levensverwachting met bijna twee jaar wordt verkort (in vergelijking met wat de levensverwachting zou zijn als de luchtkwaliteit wel zou voldoen aan de richtlijnen van de WHO).

Luchtverontreiniging en gezondheid
Talloze onderzoeken hebben de afgelopen jaren aangetoond dat vervuilde lucht tot gezondheidsklachten leidt. Zo is luchtvervuiling al in verband gebracht met luchtwegproblemen, hart- en vaatziekten, dementie en recent ook met een verlies van botmassa. Maar vervuilde lucht heeft ook invloed op ons immuunsysteem, zo kan het de manier waarop ons immuunsysteem functioneert, veranderen.

Volgens onderzoekers verdient het probleem luchtvervuiling eigenlijk net zoveel aandacht als dat het coronavirus momenteel krijgt. “Als de ernst van luchtvervuiling op een vergelijkbare manier tot mensen zou doordringen als het coronavirus, zouden miljarden mensen over de hele wereld een langer en gezonder leven kunnen leiden,” zegt onderzoeker Michael Greenstone. “De realiteit is dat er geen vaccin bestaat dat luchtvervuiling uit de wereld kan helpen. De oplossing ligt in een robuust openbaar beleid.”

Levensverwachting
Luchtverontreinigende deeltjes hebben een onzichtbare werking in ons lichaam, waardoor we de ernst van de situatie eigenlijk niet door hebben. Maar volgens onderzoekers hebben de piepkleine deeltjes een grotere invloed op onze levensverwachting dan overdraagbare ziekten zoals tuberculose, hiv en aids, het roken van sigaretten en zelfs oorlog. In gebieden in Centraal- en West-Afrika waar ziekten zoals hiv, aids en malaria krantenkoppen halen, vormt luchtvervuiling een even ernstige bedreiging voor de gezondheid met een vergelijkbare invloed op de levensverwachting. Toch lijkt het erop dat we dit probleem links laten liggen. Het gebruik van steenkool is bijvoorbeeld in de afgelopen decennia in Afrika sterk toegenomen en zal in de komende twee decennia naar verwachting verdrievoudigen. Hierdoor wordt het erkennen van luchtvervuiling als een groeiend probleem nog belangrijker.

Meest vervuilde landen ter wereld
Bovendien woont bijna een kwart van de wereldbevolking in de vier landen in Zuid-Azië die tot de meest vervuilde ter wereld behoren: Bangladesh, India, Nepal en Pakistan. Mensen die in deze landen wonen leven nu gemiddeld vijf jaar korter. Dat komt omdat ze meer luchtverontreinigende stoffen inademen; het vervuilingsniveau ligt nu 44 procent hoger dan twee decennia terug. Vooral in Bangladesh is luchtvervuiling een groot probleem, dat momenteel de titel van het meest vervuilde land ter wereld draagt. Maar brandhaarden zijn ook te vinden in delen van India; voornamelijk in het noorden van het land en in de megasteden Delhi en Calcutta. Daarnaast kampt ook Zuidoost-Azië met alarmerende hoeveelheden fijnstof, veroorzaakt door voertuigen, krachtcentrales en de industrie, gecombineerd met bos- en akkerbranden. Als gevolg hiervan woont 89 procent van de 650 miljoen mensen in Zuidoost-Azië in gebieden waar de luchtvervuiling de richtlijnen van het WHO flink overschrijdt. De meeste vervuiling is te vinden in groeiende metropolen, zoals Jakarta, Singapore, Ho Chi Minh en Bangkok.

China
Gelukkig zijn er ook landen die wel besluiten actie te ondernemen en erin slagen de lucht te zuiveren. Een voorbeeld daarvan is China, die in 2013 een ‘oorlog aan luchtvervuiling’ verklaarde. En dat wierp zijn vruchten af. China is bijvoorbeeld verantwoordelijk voor driekwart van de wereldwijde afname van luchtvervuiling. Bovendien heeft het land de uitstoot van fijnstof met bijna 40 procent teruggeschroefd. Als deze trend doorzet mogen Chinese burgers erop vertrouwen ongeveer twee jaar langer te leven dan vóór deze omvangrijke hervormingen.

Terugdringen luchtvervuiling
Maar ook de Verenigde Staten, Europa en Japan hebben successen geboekt bij het terugdringen van vervuiling. Dit is te danken aan krachtig beleid dat volgde op de publieke roep om verandering. Maar toch staat dit in schril contrast met wat we in China hebben gezien. Het duurde namelijk tientallen jaren – en meerdere recessies – voordat de Verenigde Staten en Europa dezelfde resultaten boekten als China, die deze in slechts vijf jaar wist te bereiken én waar tegelijkertijd de economie bleef groeien. Dit zegt echter ook niet alles. Want zelfs met deze vooruitgang zijn er nog steeds delen in de Verenigde Staten, Europa, Japan en vooral China waar vervuiling de menselijke gezondheid ernstig in gevaar brengt.

Hieruit blijkt wel dat het nog niet zo gemakkelijk is om het tij te keren. En dat terwijl het voor onze eigen gezondheid heel belangrijk is als de luchtkwaliteit verbetert. Tegelijkertijd laten de resultaten zien dat verschillende hervormingen en maatregelen zin hebben en er meerdere wegen naar Rome leiden. “Terwijl landen tegenwoordig proberen de dubbele doelstellingen van economische groei en milieukwaliteit te behalen, is de historische les van over de hele wereld dat verschillend beleid en verschillende politieke regimes luchtvervuiling kunnen verminderen,” betoogt Greenstone. Het uiteindelijke doel is het belangrijkste. Want, zo stelt Greenstone: “de voordelen van een verbeterde luchtkwaliteit zijn te meten in een langer en gezonder leven.”

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd