Dit vogeltje heeft een huishoudster

Europese bijeneters doen niets in het huishouden. En toch blijft hun nest redelijk leefbaar. Rara, hoe kan dat?

Het huisje van de bijeneter mag er zijn. Het vogeltje graaft een smalle tunnel in oevers of kliffen en maakt aan het einde van die tunnel een kamertje. Daar worden de eitjes gedeponeerd en de jonge vogels grootgebracht.

Vies
Maar tussen het moment waarop dat nestje wordt aangelegd en het moment waarop de jongen het nest verlaten, gebeurt er heel wat in dat kamertje. De jongen laten voedselresten vallen, verliezen huidschilfers en poepen gewoon op de grond. Hun ouders zitten er niet mee: ze ondernemen absoluut geen enkele moeite om het nest schoon te maken. En dat is toch wel een probleempje, zou je denken. “Uitwerpselen en voedselresten kunnen de productie van gassen stimuleren die de samenstelling van de lucht in de kamer veranderen,” legt onderzoeker Herbert Hoi uit. “Dat kan resulteren in een grotere kans op ziekten en zwakkere jongen.”

Een jonge bijeneter. Afbeelding: Herbert Hoi / Vetmeduni Vienna.
Een jonge bijeneter. Afbeelding: Herbert Hoi / Vetmeduni Vienna.
Larven
Gelukkig voor de bijeneters krijgen ze hulp. En wel van vliegenlarven die – zonder dat de vogels het in de gaten hebben – ook in dat nest wonen. Die larven zijn de huishoudsters van de bijeneters en dragen zo bij aan gezond en sterk nageslacht, zo ontdekten Hoi en collega’s.

Experiment
De wetenschappers trekken die conclusie op basis van een experiment. Tijdens dat experiment haalden ze bij een aantal nestjes van de bijeneters larven weg, terwijl ze bij andere nestjes larven toevoegden. Tevens bestudeerden ze nesten die ze ongemoeid lieten (deze deden dienst als controlegroep). Het onderzoek levert duidelijke resultaten op. Hoe meer larven er in een nest aanwezig waren, hoe zwaarder en groter de jonge vogeltjes in vergelijking met de controlegroep waren. Wanneer er weinig larven in het nest te vinden waren, had dat een negatieve invloed op de jonge vogels: ze waren kleiner en wogen minder dan alle andere vogeltjes. Het wijst er volgens de onderzoekers op dat de bijeneter profiteert van de aanwezigheid van de larven die het nest zodanig goed schoonmaken dat het nageslacht zich gewoon kan ontwikkelen.

Overigens moeten we ook niet te hard oordelen over de bijeneters die zich niet druk maken om hun huishouden. De onderzoekers wijzen erop dat ze mogelijk bewust geen grote schoonmaak houden, omdat het afval dat ze daarbij uit het nest werken wel eens roofdieren aan kan trekken.

Bronmateriaal

"Fly larvae clean bee-eater’s nest" - Veterinärmedizinische Universität Wien
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door Pierre Dalous (via Wikimedia Commons).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd