Dit was 2010: alle wetenschappelijke hoogtepunten op een rij! #1

Het jaar 2010 zit er bijna op. Een mooi excuus om al de meest prachtige ontdekkingen en conclusies, de gekste onderzoeken en meest waanzinnige experimenten van het afgelopen jaar nog één keer de revue te laten passeren. Vandaag deel I van een terugblik op een veelbewogen jaar. Dit zijn de wetenschappelijke capriolen van de eerste maanden.

NASA’s trots: de Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE), schiet zijn eerste foto. Het is een plaatje! Op het kiekje zijn 3000 sterren in het sterrenbeeld Carina te zien. De telescoop maakt de hoog gespannen verwachtingen ook in de rest van 2010 helemaal waar. Er worden zo’n 1,5 miljoen foto’s gemaakt. Een groot deel daarvan deelt NASA met de rest van de wereld.

Spinnetje
Kort na Egypte haalt Israël de kranten met de ontdekking van een nieuwe spinnensoort. Mensen met een fobie voor deze dieren, kunnen hier ongetwijfeld niet blij van worden: de spin heeft poten die zo’n 15 centimeter lang zijn en is daarmee de grootste spinnensoort van het Midden-Oosten. Er werden nog meer bijzondere diersoorten ontdekt dit jaar. Wat te denken van deze bloedzuiger met een enorm gebit?

Cleopatra en Julius Caesar op een schilderij van Jean-Léon Gérôme
Cleopatra
Ze overleed bijna tweeduizend jaar geleden, maar doet anno 2010 nog steeds van zich spreken: Cleopatra. Uit een analyse van haar make-up blijkt dat deze niet alleen bedoeld was als bescherming tegen de duivel; het goedje heeft ook een geneeskundige werking en gaat oogziektes tegen.

Bijzonder schaap
Eind april komt in Turkije een schaap met een bijzonder hoofd ter wereld. Het hoofd is sterk vervormd en lijkt sprekend op dat van een mens. De mutatie is waarschijnlijk het gevolg van een teveel aan vitamine A in het voedsel van de moeder.

Foutje!
Het klimaatpanel van de VN gaat begin dit jaar keihard onderuit. Het panel had eerder beweerd dat de gletsjers in de Himalaya in 2035 zouden verdwijnen. Maar na wat graafwerk blijkt dat die claim nergens op gebaseerd is. Klimaatsceptici wrijven zich in de handen. Ondertussen blijven wetenschappers erbij dat de klimaatverandering zich hoe dan ook voltrekt en daarom is het goed om alvast een noodplan klaar te hebben liggen. Bioloog Camille Parmesan gaat daarin wel heel ver. Ze wil alle dieren die door het veranderende klimaat bedreigd worden verplaatsen. Een soort Ark van Noach 2.0.

Linkse atheïsten
Ideologieën en intelligentie: er is een verband. Dat beweert psycholoog Satoshi Kanazawa op basis van statistisch onderzoek. Volgens de wetenschapper zijn intelligente mensen over het algemeen atheïst en liberaal.

Eyjafjallajökull
In maart wordt de onbekende Eyjafjallajökull-vulkaan plotseling wereldnieuws als deze na 200 jaar rust uitbarst. Er zijn vooral zorgen over Katla: een nog grotere vulkaan die door de rommelende Eyjafjallajökull wel eens wakker kan worden geschud.


Botsing
Vreugde in Zwitserland: de Large Hadron Collider versnelde er deeltjes met 3,5 tera-elektronvolt en liet ze vervolgens tegen elkaar botsen. Een primeur, want dit hadden wetenschappers nog nooit gedaan. Gemakkelijk was het dan ook niet. ““Het is net zoiets als naalden over de Atlantische Oceaan gooien en er voor zorgen dat ze elkaar halverwege raken”, legt Steve Myers van CERN uit.

Robot
Ook de robots lieten van zich horen. Wat te denken van dit exemplaar? De robot vouwt de was op. Dat hij er 25 minuten over doet om één handdoek op te vouwen. Tja, dat nemen we dan maar voor lief.

Tumor
Een groot deel van de medische onderzoeken richtte zich dit jaar op kanker en alzheimer. En er werden wat doorbraken geforceerd. Zo blijkt de bevriezing van tumoren de uitzaaiing te stoppen. En door het gen Skp2 uit te schakelen, worden tumoren oud en sterven ze af. En wat Alzheimer betreft: dat is het gevolg van een te snelle evolutie. Wie denkt dat mensen met dementie alles vergeten, hebben het overigens mis. Ze onthouden het gevoel.

De bouw van de Ark van Noach in de Kroniek van Neurenberg
Ark van Noach
Eind april beweren evangelische onderzoekers de ark van Noach te hebben gevonden. Ze ontdekken de structuur op de berg Ararat in Turkije. Het gaat om een houten gevaarte met diverse compartimenten. Hier zouden de dieren in gezeten hebben toen Noach samen met zijn gezin op de wateren dobberde.

Olieramp
Eind april wordt de wereld opgeschrikt door een explosie op een boorplatform in de Golf van Mexico. Het incident zou in de maanden daarna uitgroeien tot de grootste milieuramp uit de geschiedenis die vele dieren het leven kostte.

Toetanchamon
Het jaar 2010 gaat ook de boeken in als het jaar waarin het mysterie rondom de dood van Toetanchamon werd opgelost. Er wordt al jaren gespeculeerd over de doodsoorzaak van de jonge farao. Uit DNA-onderzoek blijkt in februari dat de farao niet vermoord werd, noch een heldendood stierf. Complicaties omtrent een gebroken been en malaria zorgden ervoor dat de farao het loodje legde.

Natuurlijk is dit nog maar een greep uit alle wetenschappelijke hoogtepunten die ons in de eerste maanden van 2010 overspoelden. Het goede nieuws is dat ook de andere kwartalen bol staan van de interessante ontdekkingen. Welke precies? Dat leest u volgende week!

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd