Dit was 2010: alle wetenschappelijke hoogtepunten op een rij! #2

Het afgelopen jaar stond bol van de geweldige ontdekkingen, spannende conclusies en grappige onderzoeken. In de veronderstelling dat u zich lang niet alles meer kunt herinneren, stippen we de hoogtepunten nog één keer voor u aan. Eerder kon u hier de belangrijkste gebeurtenissen van de eerste maanden van 2010 al lezen. Tijd voor een tweede deel!

Een mooie vrouw is slecht voor de gezondheid, zo concluderen onderzoekers in mei van dit jaar. Wanneer mannen een mooie vrouw zien, neemt de hoeveelheid cortisol (het stresshormoon) aanzienlijk toe. Zeker wanneer de man weet dat hij geen schijn van kans bij haar maakt. En dat is niet al te best; een hoog cortisolniveau wordt geassocieerd met hartziektes, een hoge bloeddruk, diabetes en impotentie.

Stier
Spaanse wetenschappers klonen voor het eerst een stier die bedoeld is voor het stierenvechten. De onderzoekers hopen dat het gekloonde dier net zo wild is als diens vader. Het experiment is bijzonder en kan wel eens het begin van een lange traditie worden waarin een nieuwe versie van hetzelfde dier keer op keer kan vechten en sterven.

Hawking spreekt
2010 is zeker ook het jaar van Stephen Hawking. De bekende wetenschapper werkt mee aan een televisieserie en doet daarin de ene na de andere opvallende uitspraak. Zo beweert hij dat tijdreizen mogelijk is en in de toekomst ook zeker zal gaan plaatsvinden. Eerder waarschuwde Hawking ook al dat we uit de buurt van aliens moeten blijven. De kans is namelijk groot dat ET in werkelijkheid een kwaadaardig monster is. Overigens maakt Hawking zich niet alleen zorgen over interstellaire bezoekers; ook het veranderende klimaat ziet hij met angst en beven tegemoet. Hij vermoedt dat de mens zijn eigen planeet ten gronde richt en adviseert ons om de ruimte te koloniseren.

Bever
Naast Hawking laten ook de bevers in Alberta, Canada van zich horen. Zij werken al generaties lang aan een dam en dat werpt zijn vruchten af: in mei blijkt dat het bouwwerk zelfs vanuit de ruimte zichtbaar is. De dam is zo’n 850 meter lang en is al sinds de jaren ’70 in aanbouw.

De geheime schetsen. Afbeelding: Ian Suk & Rafael Tamargo
Geheime schetsen
Anno 2010 weet de wereldberoemde kunstenaar Michelangelo ons nog steeds te verassen. Onderzoekers ontdekken dat hij in zijn schilderingen in de Sixtijnse kapel geheime anatomische schetsen heeft verborgen.

Wipneus
Het afgelopen jaar werden ook weer heel veel nieuwe soorten ontdekt. En daar zaten best wat gekke exemplaren tussen. Een kikker met een wipneus bijvoorbeeld. Wanneer de kikker opgewonden is, gaat de neus omhoog en in rust wijst de knobbel naar beneden.

Kunstmatig leven
Een echte wetenschappelijke doorbraak in mei: wetenschappers maken kunstmatig leven. Eerst bewerken ze het genoom van een bacterie totdat geen enkel stukje meer op de juiste plaats zit. Dit kunstmatige genoom wordt in een bacterie geplaatst en komt tot leven. De bacterie vermenigvuldigt zich en diens generaties zijn theoretisch gezien geheel kunstmatig.

Amerikanen
Diverse wetenschappelijke ontdekkingen herschreven ook dit jaar de geschiedenis. Bijvoorbeeld de ontdekking dat de Indianen helemaal niet de oorspronkelijke bewoners van Amerika zijn. Het oude Amerika blijkt meerdere malen gesticht te zijn en één bevolkingsgroep was de Indianen zeker 1000 jaar voor.

Voetbal
2010 is natuurlijk ook het jaar van het WK: Nederland belandde in de halve finale en zelfs de wetenschap liet zich meeslepen. Onderzoekers zochten uit of seks voor de wedstrijd goed of slecht is, ontdekten dat de WK-poules slecht zijn voor de Kaapse gier en ontwierpen de perfecte bal. Maar er kwam met het WK in aantocht nog veel meer wetenschappelijke wijsheid om de hoek kijken: ziehier.

Puffende ster
Op astronomiegebied gebeurt er in deze periode ook van alles. Zo kiekt WISE het ene na het andere mooie plaatje. Deze puffende ster is één van de vereeuwigde hemellichamen. Ook Hubble gaat gewoon door en kiekte bijvoorbeeld deze spectaculaire nevel. En ook dit plaatje van ESO’s La Silla Observatorium mag er zijn. Hubble, Spitzer en Chandra komen samen ook tot mooie dingen. Dit kiekje van de Antenne-stelsels is werkelijk spectaculair te noemen.

Mens: een bedreigde soort?
Tussen alle prettige ontdekkingen door is er natuurlijk ook altijd een pessimistische noot te horen. Die komt dit jaar van Frank Fenner. De alom gerespecteerde wetenschapper deed het pokkenvirus in de ban, maar lijkt nu alle hoop verloren en beweert dat het mensdom op korte termijn – mogelijk binnen 100 jaar – uitsterft. “Het is een onomkeerbare situatie. Ik denk dat het te laat is.”

Magneet
Magneten blijken een bijzondere invloed te hebben op ons brein. Zo zorgt de magnetische kracht ervoor dat mensen met Alzheimer voor het eerst sinds lange tijd weer begrijpen wat er gebeurt. Ook depressies kunnen met magneten verholpen of verzacht worden.

Rijk stelsel
Astronomen ontdekken in augustus het rijkste planetenstelsel ooit. Het gaat om vijf planeten die rondom de zonachtige ster HD 10180 draaien.

Superbacterie
Verontruste gezichten als blijkt dat het enzym NDM-1 ervoor zorgt dat steeds meer bacteriën superbacteriën worden. De micro-organismen zijn resistent voor het grootste deel van de antibiotica en dat maakt ze levensgevaarlijk. Zeker wanneer ze mensen met een reeds zwakke gezondheid enteren.

Twee Afrika’s?
Geologen komen tot de opmerkelijke ontdekking dat Afrika langzaam maar zeker bezig is om in tweeën te splitsen. En dat op relatief korte termijn: binnen tien miljoen jaar zou een scheur die nu al in Ethiopië ontstaat vol water lopen en Afrika in tweeën delen.

Klimaat
Klimaatverandering blijft natuurlijk ook een hot item. Sceptici en overtuigde wetenschappers vechten voor hun gelijk. Even lijkt het debat de genadeslag te krijgen als onderzoekers aankondigen dat klimaatverandering onmiskenbaar is. Maar de sceptici zijn nog niet moe gestreden..

Kip of het ei?
Het is één van de grootste dilemma’s: wat was er eerst, de kip of het ei? Wetenschappers losten het in juli op en de kip komt als de winnaar uit de bus.

Dit is het tweede deel van de serie met wetenschappelijke hoogtepunten uit 2010. Het eerste deel verscheen gisteren en volgende week is het tijd voor het derde en laatste deel.

Bronmateriaal

-

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd