Wetenschappers waarschuwen dat we ons moeten voorbereiden op een toename van het aantal griepgevallen nadat de huidige coronamaatregelen zijn opgeheven.
Maatregelen om het coronavirus de pas af te snijden – bijvoorbeeld door het dragen van mondkapjes en 1,5 meter afstand houden – zijn heel belangrijk willen we de pandemie een halt toe roepen. Een prettige bijkomstigheid is dat er dankzij deze maatregelen op dit moment ook veel minder mensen een verkoudheidje of de griep oplopen. Al moeten we niet te vroeg juichen. Want volgens een nieuwe studie staat ons over een paar jaar mogelijk een veel heftigere griepepidemie te wachten.
Luchtweginfecties
Onderzoekers ontdekten dat de maatregelen die bedoeld zijn om de verspreiding van COVID-19 te beperken, er ook toe hebben geleid dat de overdracht van andere luchtwegaandoeningen met minstens 20 procent is afgenomen. “Op veel plekken in de wereld is er een afname van het aantal gevallen van verschillende veelvoorkomende luchtweginfecties waargenomen,” licht onderzoeker Rachel Baker toe. “Hoewel deze vermindering van het aantal gevallen als positief kan worden ervaren, is de realiteit veel complexer.”
Vatbaarder
En dat is zeker het geval. Uit de bevindingen blijkt namelijk dat de bevolking op dit moment juist vatbaarder dreigt te worden voor een verkoudheid of griep. “Onze resultaten suggereren dat de gevoeligheid voor deze ziektes zou kunnen toenemen,” zegt Baker. “En dat betekent dat er mogelijk grotere uitbraken in het verschiet liggen wanneer verkoudheidjes en de griep weer beginnen te circuleren.”
Winter van 2021
De gevolgen van huidige lockdowns zijn dus verstrekkend. Want, zo blijkt uit het onderzoek, zelfs wanneer een land relatief korte lockdowns of coronamaatregelen heeft toegepast, kan dit nog steeds leiden tot grotere toekomstige uitbraken van luchtweginfecties. Deze uitbraken zullen waarschijnlijk plaatsvinden nadat de betreffende coronamaatregelen zijn opgeheven. Maar naar verwachting kunnen de meeste landen in de winter van 2021 – 2022 een heftigere griepepidemie verwachten. “Het is erg belangrijk om je voor te bereiden op dit mogelijke toekomstige scenario,” zegt Baker. “We zullen aandacht moeten besteden aan het volledige scala aan infecties die worden beïnvloed door COVID-19 en de getroffen maatregelen.”
Griepepidemie
Hoe die griepepidemie zich precies gaat voltrekken, is natuurlijk koffiedik kijken. “Voor griep kunnen vaccins een groot verschil maken,” legt Baker uit. “Bovendien is de impact van de coronamaatregelen op de evolutie van influenza onduidelijk, maar potentieel heel belangrijk.” Wat dit onderzoek wel laat zien is dat de genomen maatregelen om het coronavirus een halt toe te roepen, enorme impact hebben. “De afname van het aantal griep- en verkoudheidsgevallen – evenals de mogelijke toekomstige toename die we nu voorzien – is misschien wel de grootste wereldwijde impact van de maatregelen op een verscheidenheid aan menselijke ziekten die we hebben gezien,” betoogt onderzoeker Bryan Grenfell. “De coronamaatregelen kunnen onbedoelde langetermijneffecten hebben op de dynamiek van andere ziekten.”
Spaanse griep
Een vergelijkbaar effect zagen we trouwens ook tijdens de beruchte griepepidemie van 1918. Hoe mazelen-uitbraken eerder jaarlijks op het toneel verschenen, verschoof dit na de invoering van controlemaatregelen ineens naar tweejaarlijkse uitbraken.
Volgens de onderzoekers is het belangrijk om de bijbehorende risico’s van de genomen coronamaatregelen op de voet te blijven volgen om te kijken of hun voorspelling ook daadwerkelijk waarheid wordt. “Hoewel het precieze traject van zowel het verkoudheidsvirus als het griepvirus de komende jaren complex zal zijn, zijn er duidelijke overkoepelende trends die naar voren komen wanneer we ons concentreren op enkele essentiële effecten van coronamaatregelen en seizoensinvloeden op de ziektedynamiek,” zegt onderzoeker Gabriel Vecchi. Om het zekere voor het onzekere te nemen, adviseren de wetenschappers dan ook om ons tijdig voor te bereiden op een toename van het aantal griepgevallen nadat de huidige coronamaatregelen zijn opgeheven.
