Dubbelstersysteem met dwarsliggende stofschijf ontdekt

De stofschijf staat haaks op de omloopbanen van de twee sterren.

Theoretisch gezien wisten astronomen al enige tijd dat dit soort systemen moesten bestaan. Maar nu hebben ze er – met behulp van het Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) – ook daadwerkelijk eentje gevonden: een dubbelstersysteem met een dwarsliggende stofschijf.

Draaimolen en reuzenrad
Het systeem bestaat uit twee sterren die om elkaar heen cirkelen. De omloopbanen van die twee sterren liggen in één omloopvlak. De onderzoekers vergelijken het met twee karretjes in een draaimolen die ook in hetzelfde omloopvlak cirkelen. Waar die karretjes achter elkaar aanrijden, draaien de sterren echter in één omloopvlak om elkaar heen. En rond die twee sterren bevindt zich weer een stofschijf die haaks staat op het omloopvlak waarin de twee sterren zich bevinden. De onderzoekers vergelijken het systeem ook wel met een enorm reuzenrad (dat is dan de stofschijf) dat in het hart een draaimolen herbergt.

Het dubbelstersysteem met daaromheen – in een vrijwel perfecte polaire baan – de stofschijf. Afbeelding: University of Warwick / Mark Garlick.

Vier zonnen
En daarmee is nog niet alles gezegd. “Rond die stofschijf cirkelen – ook haaks op de omloopbanen van de dubbelster – nog eens twee sterren,” vertelt onderzoeker Daniel Price. “Dus als er in de stofschijf planeten ontstaan, zouden er (vanaf die planeten gezien, red.) vier zonnen aan de hemel staan.”

Het uitzicht vanaf een mogelijke planeet in de stofschijf. Afbeelding: University of Warwick / Mark Garlick.

Het is sowieso opwindend om te bedenken hoe het uitzicht er vanaf een in de stofschijf ontstane planeet uit zou zien. Als die planeet aan de binnenste rand van de stofschijf zou ontstaan, zou je die stofschijf vanaf het oppervlak van de planeet gezien vrijwel loodrecht op de horizon zien staan. En doordat de stofschijf (en dus ook de planeet) een polaire baan beschrijft, lijkt het alsof de sterren zich soms in en soms buiten de stofschijf bevinden en zal een object op het oppervlak van de planeet soms twee schaduwen hebben.

Bronmateriaal

"" -

Afbeelding bovenaan dit artikel:

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd