Duinen poetsen ouderdomsvlekken op Titan weg

titan

De meeste manen van Saturnus kunnen hun pokdalige gezichten niet verbergen en laten duidelijk zien hoe oud ze zijn. Maar Titan vormt een uitzondering. De maan lijkt waarschijnlijk veel jonger, omdat zandduinen de kraters vullen.

“De meeste manen rondom Saturnus hebben duizenden en duizenden kraters op hun oppervlak,” vertelt onderzoeker Catherine Neish. “Tot op heden hebben we zo’n vijftig procent van het oppervlak van Titan in hoge resolutie gezien en we hebben slechts zestig kraters ontdekt.” Hoe kan dat?

Ganymedes
Om een antwoord op die vraag te vinden, bestudeerden de onderzoekers Ganymedes: een maan van Jupiter. Ganymedes is een grote maan die sterk op Titan lijkt. De onderzoekers verwachtten dan ook dat de vorm van de kraters op de twee manen vergelijkbaar zou zijn. Maar dat is niet het geval. “We ontdekten dat de kraters op Titan gemiddeld enkele honderden meters minder diep zijn dan vergelijkbare kraters op Ganymedes,” vertelt Neish. “Dat suggereert dat er op Titan een proces bezig is waarbij de kraters gevuld worden.”

Wind
Waarschijnlijk worden de kraters op Titan langzaam maar zeker gevuld met zand dat door winden wordt meegevoerd. Op Ganymedes speelt dat proces niet, omdat de maan geen atmosfeer heeft en dus ook geen wind ervaart.

WIST U DAT…

Ouder
“Het is mogelijk dat er veel meer kraters zijn op Titan, maar dat deze vanuit de ruimte niet zichtbaar zijn, omdat ze geërodeerd zijn.” En dat heeft mogelijk gevolgen voor de leeftijd die we aan Titan toeschrijven. De leeftijd van hemellichamen wordt namelijk mede vastgesteld door te kijken naar hoeveel kraters er te vinden zijn. Als Titan meer kraters heeft dan dat de maan ons laat zien, is het oppervlak waarschijnlijk ook ouder dan gedacht.

Vooralsnog gaan onderzoeker er dus vanuit dat zand Titan jonger laat lijken dan gedacht. Er is echter nog een proces dat kan verklaren hoe de kraters gevuld raken: erosie door stromend methaan. Men zou bij deze vorm van erosie echter verwachten dat kraters eerst heel snel gevuld worden en later (doordat de rand van de krater minder steil wordt) langzamer. Als vloeistoffen inderdaad verantwoordelijk zouden zijn voor het vullen van de kraters, zou men dus veel half gevulde kraters verwachten. Maar dat is niet het geval. “In plaats daarvan zien we kraters in diverse stadia: sommigen beginnen nog maar net gevuld te worden, anderen zijn halverwege en anderen zijn al bijna vol.” Vandaar dat onderzoekers zand dat door de wind in kraters wordt geblazen als een aannemelijkere oorzaak voor de gevulde kraters zien.

Bronmateriaal

"Titan Gets a Dune 'Makeover'" - NASA.gov
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / JPL / Space Science Institute.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd