Dwergstelsel bij NGC 3359 gaat bijna verdwijnen

Grote sterrenstelsels in het heelal stelen het gas en de sterren van kleinere dwergstelsels om te groeien. Dat is een soort universele regel. Het dwergstelsel bij NGC 3359 staat ook op het punt om te verdwijnen.

In het heelal gaat alles ontzettend traag, zeker vanuit het perspectief van een mens. Wij leven gemiddeld zo’n zeventig tot tachtig jaar en dat stelt – kosmisch gezien – niets voor. We zien dus geen exoplaneten live geboren worden om een jonge ster, omdat dit proces honderdduizenden tot miljoenen jaren duurt. Dit geldt in extreme mate voor dwergstelsels die worden verorberd door grotere sterrenstelsels.

Er is maar één manier om te achterhalen hoe dwergstelsels worden verorberd door grotere sterrenstelsels. Namelijk door veel foto’s en data te verzamelen van allerlei dwergstelsels bij grotere sterrenstelsels. Iedere foto vormt dan een klein puzzelstukje. Deze puzzel van momentopnames moet vervolgens in elkaar gelegd worden, waardoor wetenschappers meer leren over hoe dwergstelsels verdwijnen.

NGC 3359 en het dwergstelsel. De foto is gemaakt door het Lick observatorium (als onderdeel van de Sloan Digital Sky Survey). Verder onderzoek is gedaan door het WM Keck observatorium.

NGC 3359
Eén zo’n puzzelstukje wordt nu aangeleverd door de Sloan Digital Sky Survey (SDSS). Op de bovenstaande foto zie je het grote sterrenstelsel NGC 3359 in Grote Beer. Dit sterrenstelsel is ongeveer even groot als onze Melkweg en bevindt zich op een afstand van zo’n vijftig miljoen lichtjaar van de aarde. Dit maakt NGC 3359 en de Melkweg geen directe buren, maar ze wonen wel in dezelfde wijk.

Oerelementen

SDSS J1044+6306 is een bijzonder sterrenstelsel. Dit object bevat namelijk chemische elementen die enkele minuten na de oerknal zijn gevormd. “Door te kijken naar de verhouding waterstofatomen en heliumatomen leren we meer over hoe het heelal er 13,7 miljard jaar geleden uitzag”, zegt onderzoeker Ryan Cooke van de Durham Universiteit.

Onzichtbaar dwergstelsel
Rechtsonder van NGC 3359 zie je een lijnenspel. Hier bevindt zich een dwergstelsel met 10.000 keer zo weinig sterren als NGC 3359. Dit sterrenstelsel is niet te zien, waardoor wetenschappers de vorm van het dwergstelsel met lijnen aangeven. Alle sterren bevinden zich in het blauwe rondje in het centrum. De witte contouren geven aan waar het gas wordt weggerukt uit het dwergstelsel. Je ziet dat dit gas door NGC 3359 wordt aangetrokken. Dit is te verwachten, omdat de afstand tussen het duo slechts 200.000 tot 300.000 lichtjaar is.

Stervensproces
Daarmee zijn we vanaf aarde live getuige van het stervensproces van het lichtzwakke dwergstelsel. In de toekomst worden het gas en de sterren opgenomen door NGC 3359. Maar – zoals eerder gezegd – gaat dit ontzettend langzaam. Wij gaan dit helaas niet meemaken. En onze verre achterkleinkinderen ook niet.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd