Het lijkt steeds overtuigender dat het roken van de e-sigaret niet geheel onschadelijk is.
Wie geen tabak wil roken maar ook niet geheel zonder sigaret kan, dacht lange tijd zijn heil te kunnen vinden in de e-sigaret. Dit apparaatje waarbij vloeistof elektrisch wordt verdampt, werd aangeprezen als hét alternatief voor het ‘normale’ roken, mede omdat het minder schadelijk zou zijn. Ondertussen weten we dat er ook met dit ‘vapen’ het een en ander aan de hand is. Zo zou het ondertussen al meerdere levens hebben geëist en werd onlangs aangetoond dat de rook van de e-sigaret longkanker bij muizen veroorzaakt. Onderzoekers komen nu wederom met wat verontrustend nieuws. Want na alle beschikbare studies er nog eens grondig op na te slaan, concluderen wetenschappers dat de e-sigaret mogelijk ook hart- en vaatziekten kan veroorzaken.
De e-sigaret is pas vrij recent op de markt gekomen, maar wint rap terrein. Waar de aarde in 2011 zo’n 7 miljoen vapers telde, waren dat er in 2018 al 41 miljoen. En volgens Euromonitor International kan dat aantal tegen 2021 weleens zijn opgelopen tot 55 miljoen. De WHO verwacht dat de vaping-markt in 2023 weleens meer dan 26 miljard dollar waard kan zijn. Ook in Nederland is de e-sigaret vrij populair. Cijfers van het Trimbos Instituut laten zien dat in 2017 naar schatting zo’n 3,1 procent van de Nederlandse volwassenen (18 jaar of ouder) (wel eens) een e-sigaret gebruikte.
Niet veilig
De e-sigaret bevat naast nicotine ook bepaalde fijnstoffen, metalen en smaakstoffen. En deze zouden volgens de onderzoekers kunnen bijdragen aan hart- en vaatziekten. De onderzoekers vergelijken het met de fijne deeltjes die ook in luchtvervuiling zitten. Deze kunnen in de bloedbaan terechtkomen en zo het hart bereiken. Hoewel de onderzoekers benadrukken dat het directe verband nog niet is aangetoond, suggereert de studie voorzichtig dat hetzelfde waar kan zijn met e-sigaretten. “Veel mensen denken dat deze producten veilig zijn,” zegt onderzoeker Loren Wold. “Maar er zijn steeds meer redenen om je zorgen te maken over het effect van e-sigaretten op de gezondheid van het hart.”
Meer onderzoek
De onderzoeken bepleiten dat er meer grootschalig onderzoek moet worden gedaan. Want op dit moment loopt de wetenschap op het onderwerp achter, waardoor hulpverleners en ‘vapers’ in het donker tasten. De onderzoeken die er zijn hebben wel enkele negatieve effecten gevonden waaronder verhoging van de bloeddruk, een hogere hartslag, stijve slagaders en ontstekingen. En deze kunnen allemaal op termijn aan hartziekten worden gekoppeld. “Hoewel deze problemen aan het licht kwamen in studies die de kortetermijneffecten van ‘vapen’ onderzochten, zijn deze studies inconsistent,” zegt Wold. “Ook is de impact van chronisch gebruik van e-sigaretten een mysterie. De potentiële schade die e-sigaretten op den duur aan het hart teweeg kunnen brengen is nog niet goed onderzocht.”
Transparantie
Veel wetenschappers vinden dat de rook van e-sigaretten veel grondiger moet worden onderzocht voordat deze als veilig wordt bestempeld. Want op dit moment is er nog veel onduidelijk. Ook zou het helpen als bedrijven worden gedwongen om hun klanten precies te vertellen wat ze eigenlijk inhaleren. Iets wat nu nog niet goed gereguleerd is. “Die transparantie is vooral belangrijk omdat producten voortdurend veranderen,” zegt Wold. “Er is een grote verscheidenheid aan vloeistoffen en er zijn verschillende apparaten. Op dit moment hoeven fabrikanten je niet te vertellen wat hier precies in zit.” Opheldering daarover zou helpen. Mensen die namelijk de e-sigaret rookten en zich vervolgens met longaandoeningen en -problemen bij hun huisarts meldden, bleken namelijk vaak in hun e-sigaret de vloeistof THC (tetrahydrocannabinol, de belangrijkste psychoactieve stof in cannabis) te verdampen. En dit doet voorzichtig vermoeden dat producten die THC bevatten gezondheidsproblemen veroorzaken. “Centers for Disease Control and Prevention (CDC) meldt echter dat ziekten niet beperkt lijken te zijn tot alleen deze producten,” aldus Wold.
Het moge duidelijk zijn dat het onderzoek naar de e-sigaret nog in de kinderschoenen staat. Sommige wetenschappers pleiten dan ook voor een verbod op de e-sigaret voor jongvolwassenen zolang onduidelijk is welk effect het op de menselijke gezondheid heeft. “Het meest zorgwekkende is het aantal kinderen en tieners die de gewoonte overnemen en vaak nog nooit een normale sigaret hebben gerookt,” zegt onderzoeksleider Nicholas Buchanan. “We hebben geen idee wat het gevolg voor hun gezondheid is. Het grootste gedeelte van het beperkte onderzoek dat er wel is, is gericht op volwassenen die vaak ook nog eens eerst conventionele sigaretten hebben gerookt. Hierdoor is het lastig om te achterhalen wat de e-sigaret precies bij jonge mensen veroorzaakt.” Of het verbod er ook echt gaat komen, zal de toekomst uitwijzen.
