Earth Hour: goedbedoeld, maar zinloos

Vanavond doen mensen wereldwijd gedurende één uur de lichten uit. Een nobel initiatief, maar of we daarmee de aarde redden kunnen?

Vanavond om 20.30 uur is het dan zover. Het Wereld Natuur Fonds vraagt u dan vriendelijk doch dringend om uw lichten te doven en een uurtje in de duisternis te vertoeven. Samen één uur het licht uit voor de aarde. Nu heeft die aarde natuurlijk helemaal niets aan zo’n uurtje duisternis. Maar het is dan ook meer symbolisch, zo stelt het WNF. Het uiteindelijk doel? Bewustwording van het feit dat we deze aarde goed verprutst hebben en laten zien dat we ons zorgen maken over de toekomst van onze planeet.

Twee auto’s
Naar verwachting geven ook dit jaar duizenden Nederlanders aan die oproep gehoor. Eén voor allen en allen voor een betere wereld! Dat er op de oprijlaan twee benzineslurpende auto’s staan, dat het dak niet goed geïsoleerd is en dat het oud papier hier altijd gewoon in de container verdwijnt: dat doet er tussen 20.30 en 21.30 uur even niet toe. Logisch: al die zonden worden in dat uurtje met de mantel der duisternis bedekt.

Over Earth Hour

In 2006 werd Earth Hour voor het eerst georganiseerd. Toen nog alleen in Sydney. Maar inmiddels doen tientallen landen wereldwijd mee. En niet alleen burgers doven hun lichten. Ook bedrijven en politieke gebouwen hullen zich in duisternis.

Hypocriet
Is dat hypocriet? Mijns inziens wel. Het doet me denken aan de zondagsschool waar ik vroeger verplicht elke zondagochtend naartoe moest. Erg kerks waren we niet, maar zondagsschool hoorde er gewoon bij en dus trok ik zondagochtend mijn rok aan en vertrok met mijn bijbeltje naar de dorpskern. Een uurtje luisteren en zingen en dan zat het er weer voor een week op. Eenmaal thuis verdween de bijbel rap in de kast en de rok maakte even snel plaats voor een broek. Ik had een uurtje over het geloof nagedacht – er even van uitgaande dat mijn gedachten geen moment waren afgedwaald – maar in essentie was ik toen ik thuiskwam nog even ver als toen ik het huis verliet. Earth Hour kampt eigenlijk met dezelfde problemen als mijn zondagsschooljuffrouw. Mensen willen (al dan niet onder druk van buren, familie, vrienden, etc.) best wel over iets wat ze belangrijk denken te vinden, nadenken. Maar in de praktijk verandert er zo weinig. Ook al heeft zowel Earth Hour als de zondagsschooljuf wel de intentie om een nieuwe en vooral betere levensstijl te bewerkstelligen.

De kaars als symbool der zinloosheid?
De spijkerbroek waar ik me op zondagmiddag in hees, stond symbool voor de zinloosheid van het uurtje dat ik eerder in de zondagsschool had doorgebracht. Het was een schijnvertoning: een kluchtspel dat niet eens grappig was. Earth Hour heeft ook zo’n symbool. De kaars. Want zodra de lichten om 20.30 uur doven, gaan de kaarsen massaal aan. We willen best wel laten zien dat we ons zorgen maken over de planeet, maar echte duisternis? Nee, dat is teveel gevraagd. En dan laten we het feit dat kaarsen de ultieme vorm van energieverspilling (meer warmte dan licht) en vervuiling (een relatief flinke CO2-uitstoot) zijn nog even buiten beschouwing. We doen braaf de lichten uit, maar ontsteken direct nieuwe lichtjes. Logisch: wij mensen kunnen niet zonder licht. We hebben het nodig om te functioneren. Het ontsteken van licht is volgens mij dan ook geen probleem, maar een noodzakelijkheid. En met noodzakelijkheden moet je – ook tussen 20.30 en 21.30 uur op de laatste zaterdag in maart – niet stoppen. Beter kunnen we dat uurtje benutten voor het nadenken over een alternatief. Een manier om de lichten ook in de toekomst brandende te houden, zonder dat het nodig is om de gevolgen ervan – heel hypocriet – één uurtje per jaar met de mantel der duisternis te bedekken.

Lichten aan. Foto: John Poulos (cc via Flickr.com).
De lichten aan
Misschien moeten we vanavond massaal de lichten aandoen en zorgen dat dat licht eens op het werkelijke probleem – onze enorme afhankelijkheid van fossiele brandstoffen en onze consumptiedrang – valt. Laten we onze hersencapaciteit eens niet gebruiken om onze zorgen te uiten, maar om die zorgen aan te pakken. Dat het WNF er elk jaar in slaagt om zoveel mensen te activeren om vervolgens niets te doen, is geweldig. Maar laten we al die mensen met hun eigen talenten en inzicht nu eens gebruiken om wel iets te doen. Om na te denken over hoe het anders kan. Want als één ding wel duidelijk wordt wanneer iedereen tijdens Earth Hour de kaarsjes ontsteekt dan is het dat we in praktijk niet bereid zijn om iets op te geven. Laat dat samen met onze zorgen het uitgangspunt voor een nieuwe koers zijn. Eentje die echt wat verandert.

Ik moet bekennen dat ik de zondagsschool uiteindelijk niet heb afgemaakt. Ergens in groep vijf of zes ben ik – ondanks alle goede bedoelingen van de juf – toch afgehaakt. U zou kunnen stellen dat ik toen het licht zag. En dat voelde prima.

Bronmateriaal

"Earth Hour" - WNF.nl
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Hj Mohd Rosanno Hj Omar Ali (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd