Het witneussyndroom heeft de afgelopen jaren naar schatting aan één miljoen vleermuizen in Noord-Amerika het leven gekost. Dat concluderen wetenschappers. De ziekte – een schimmelinfectie – is waarschijnlijk door mensen in de grotten gebracht. Het witneussyndroom is een schimmel die vooral in donkere, vochtige omstandigheden goed gedijt.
In de grotten kruipt de schimmel op de neuzen, vleugels en oren van de vleermuizen. Hierdoor ontstaan infecties die de vleermuis voortdurend uit zijn winterslaap halen. En dat terwijl de vleermuis zijn winterslaap zo hard nodig heeft om vetreserves op te bouwen.
73 procent
Wanneer de schimmel een kolonie vleermuizen entert, kost dat gemiddeld aan 73 procent van alle vleermuizen het leven, zo berekenden de wetenschappers. “We zijn in een paar grotten geweest en daar konden we niet eens lopen, omdat de grond bedekt was met dode vleermuizen,” vertelt onderzoeker Thomas Kunz.
Uitsterven
De schimmel heeft de afgelopen jaren hard toegeslagen. Als deze dat blijft doen, is de kans groot dat het noorden van Amerika binnen twintig jaar geen enkele vleermuis meer overhoudt. “Deze regionale bevolking sterft – wanneer we ervan uitgaan dat ze niet de tijd krijgt om zich te herstellen – waarschijnlijk uit.”
Europa
De onderzoekers richtten zich tijdens hun studie op één vleermuissoort – de myotis lucifugus – maar gaan ervan uit dat ook andere soorten het slachtoffer worden. Vooralsnog komt de schimmel enkel in Europa en het noorden van Amerika voor. In Europa zorgt de schimmel echter niet voor zulke grote problemen als in Amerika.
Helpen
Wetenschappers zijn nu naarstig op zoek naar vleermuizen die de schimmel kunnen weerstaan en er weer bovenop zijn gekomen. Hopelijk kunnen ze een genetische link vinden en zo mogelijk andere vleermuizen tegen de ziekte beschermen. Maar dat onderzoek is nog zeer pril.
Het verdwijnen van de vleermuis kan volgens de onderzoekers voor grote problemen zorgen. “Vleermuizen zijn heel belangrijk voor ons ecosysteem,” vertelt Kunz. “Eén vleermuis kan de helft van zijn lichaamsgewicht aan insecten naar binnen werken. Dus deze één miljoen vleermuizen die nu zijn gestorven, hadden zo’n 694 ton insecten per jaar kunnen eten.” En veel van deze insecten kunnen beter in de maag van een vleermuis zitten, dan in het rond vliegen; ze tasten namelijk gewassen aan.
