Een museum op de maan?

Er zijn ontelbaar veel plekken op aarde die vanwege hun historische waarde beschermd worden. Op de maan zijn die er niet. Nog niet. Want Californië wil de spullen die de bemanning van de Apollo 11 achterliet nu laten registreren als zijnde van grote historische en culturele waarde. Daarmee zou de maan zijn eerste bezienswaardigheid verkrijgen.

De astronauten van de Apollo 11 lieten vlak voor hun vertrek een enorme hoop spullen en afval achter. In totaal gaat het om zo’n 2200 kilo. Daar hadden ze twee redenen voor. Sommige spullen moesten op de maan blijven om daar onderzoek te doen, zoals de seismische detector die maanbevingen en meteorietinslagen opmerkt en een apparaat dat de precieze afstand tussen de maan en de aarde meet.

Naast een Amerikaanse vlag en een herdenkingsplaat moesten de astronauten ook nog wat andere spullen achterlaten. De maanlander Eagle was te zwaar om te kunnen vertrekken; de astronauten namen namelijk een flink aantal maanstenen en grondmonsters mee voor onderzoek. Het gewicht daarvan moest gecompenseerd worden, vandaar dat ze een aantal overbodige spullen achterlieten: ruimteschoenen, armleuningen uit de cockpit, een hamer, camera’s, lepels, antennes, lege voedselzakken en zakken met afval. “Ze kregen de opdracht om dingen die niet belangrijk waren te lozen,” vertelt Beth O’Leary, een wetenschapper die zich bezighoudt met archeologie in de ruimte. “Eigenlijk kregen ze te horen: ‘Jullie hebben acht minuten de tijd om een archeologisch gebied te creëren’.”

Californië is de eerste staat die moeite doet om de spullen die de astronauten achterlieten als historisch erfgoed te laten registreren. Vandaag moet blijken of de State Historical Resources Commission ook enthousiast is over het idee en de registratie goedkeurt. Als dat gebeurt, heeft de maan een eerste officiële bezienswaardigheid. En als we dan even vooruit denken aan een tijd waarin groepjes toeristen een weekendje maan boeken is dat natuurlijk een aanwinst. “Er is een grote kans dat we in de komende decennia weer naar de maan gaan,” meent Jay Correia, de historicus uit Californië die zich hard maakt voor de registratie van de astronautenspullen. Volgens hem is de bescherming van de maan en de sporen die de mens daar achterliet helemaal niet zo raar. “In eerste instantie lijkt het te bizar om ook maar over te praten. Maar we moeten erover praten. Kun je jezelf voorstellen dat iemand met een kar over de eerste voetstappen van Neil Armstrong rijdt? Dat zou vreselijk zijn!”

Eén van de astronauten die er in 1961 bij was, bekijkt de spullen die hij en zijn collega’s op de maan achterlieten toch iets anders. Zo baalt Edwin Aldrin – ondertussen een tachtigjarige ondernemer, auteur en spreker – dat hij zijn en Armstrongs maanschoenen heeft moeten achterlaten. “Mijn vrouw heeft al een titel voor een boek of film erover bedacht: ‘They Left Their Boots on the Moon’,” vertelt hij. Als de spullen de historische status krijgen dan hoopt Aldrin dat dit mensen ook tot nadenken stemt. Over de toekomst van de ruimtevaart. Maar ook over de veiligheid, eigendomsrechten en commerciële ontwikkelingen. “Zeker is dat de spullen vanuit historisch en cultureel opzicht van waarde zijn,” meent hij. Maar hij weet die waarde tegelijkertijd te relativeren. “Denk je dat iemand een zak met urine wil?”

Als een natie spullen in de ruimte achterlaat dan blijven die spullen van dat land. Een natie kan echter geen aanspraak maken op een gebied in de ruimte. En dat kan nog wel eens lastig worden, want hoe maak je aanspraak op een voetstap van Neil Armstrong als je geen aanspraak op de grond mag doen? Later vandaag moet blijken of Californië ondanks de complexe juridische structuur de spullen kan laten registreren.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd