In een nieuw paper in The Lancet schrijven onderzoekers dat de gemiddelde BMI wereldwijd flink aan het stijgen is. Voor het eerst in de geschiedenis van de aarde zijn er meer mensen met overgewicht dan met ondergewicht.
Toch is het één niet beter dan het andere, want zowel overgewicht als ondergewicht brengt gezondheidsrisico’s met zich mee.
Onderzoeker Majid Ezzati van het Imperial College London en zijn collega’s analyseerden gegevens van 19,2 miljoen volwassenen in 186 landen in de periode van 1975 tot 2014. In veertig jaar tijd is het percentage obese mannen verdrievoudigd naar elf procent, terwijl het aantal vrouwen met overgewicht is verdubbeld naar vijftien procent. Als dit zo doorgaat, dan is in 2025 achttien procent van de mannen en 21 procent van de vrouwen te zwaar.
Het aantal mensen met ondergewicht is in vier decennia flink gedaald. Zo is het percentage mannen met ondergewicht momenteel negen procent, terwijl dat in 1975 nog veertien procent was. Het percentage vrouwen met ondergewicht is in dezelfde periode gedaald van vijftien procent naar tien procent.
Volgens Ezzati waren er in 2004 voor het eerst meer obese vrouwen dan vrouwen met ondergewicht. Dezelfde grens werd pas later bereikt voor mannen, namelijk in 2011.
Zorgstelsel kan instorten
Andere wetenschappers luiden de noodklok. “We moeten meer doen om obesitas te voorkomen”, reageert David Crawford van de Deakin universiteit. “Ook moeten we mensen met overgewicht beter begeleiden. Het is zorgwekkend dat degenen die het meest zijn achtergesteld ook het zwaarst worden getroffen. Doen we niets aan deze wereldwijde crisis, dan wordt ons zorgstelsel te zwaar belast en kan het instorten.”
Junkfood wordt onze strotten ingeduwd
“Dit is geen probleem van individuen, maar van de voedselomgeving”, zegt professor Bruce Neal van de universiteit van Sydney. “We leven in een moeras van goedkope junkfood. Dit junkfood wordt onze strotten ingeduwd middels effectieve reclame met maar één doel: maximale omzet. De voedselindustrie doet slechts wat aandeelhouders willen, maar juist overheden kunnen het verschil maken. Denk bijvoorbeeld aan het introduceren van accijns en belastingen op junkfood en subsidies op gezond eten.” Een goed voorbeeld is de suikertaks, die recentelijk is ingevoerd in Groot-Brittannië.
Juist een probleem voor ontwikkelingslanden
“Veel mensen menen dat obesitas een probleem is in de westerse wereld, maar het wordt een net zo groot probleem – misschien wel een groter probleem – in ontwikkelingslanden”, beweert epidemioloog en gezondheidseconoom Eric Feigl-Ding van de Harvard T.H. Chan School of Public Health. “Wij kunnen ons dieet gemakkelijk verbeteren of medicijnen innemen. In ontwikkelingslanden kan dit niet.”
Zware eilandbewoners
De meeste mensen met overgewicht wonen op eilanden die onderdeel uitmaken van Polynesië en Micronesië. In dit gebied is 38 procent van de mannen te zwaar en heeft ruim vijftig procent van de vrouwen obesitas.
