Voor het eerst leven ontdekt in sedimenten van subglaciaal meer op Antarctica

meer

Wetenschappers hebben in sedimenten van een subglaciaal meer op Antarctica leven ontdekt. Het bewijst dat leven op zeer extreme plekken en in lastige omstandigheden – in dit geval in sedimenten die al 100.000 jaar door een dik pak ijs van de buitenwereld zijn afgesloten – kunnen overleven.

De onderzoekers deden hun ontdekking op het Antarctisch Schiereiland. Aan het einde van de laatste IJstijd was dit deel van Antarctica nog bedekt met zo’n 400 meter dik ijs. Maar de opwarming van de aarde eist ook hier haar tol: inmiddels ligt er op sommige plekken nog maar drie tot vier meter ijs.

“De modder in dit meer wordt al zeker 100.000 jaar bewoond”

Hodgson-meer
Britse wetenschappers bestudeerden het Hodgson-meer: een subglaciaal meer onder enkele meters ijs (zie de afbeelding hierboven). Het meer is ongeveer anderhalve kilometer lang en anderhalve kilometer breed en 93 meter diep. De onderzoekers boorden door het ijs, door het meer, totdat ze bij de sedimenten op de bodem uitkwamen. In de monsters die ze verzamelden, troffen ze microben aan.

Levende en dode microben
In de bovenste lagen ontdekten ze levende microben. Op grotere diepte (3,2 meter diep) vonden ze resten van microben die zo’n 100.000 jaar geleden leefden. En daarmee wijst alles erop dat de modder op de bodem van dit subglaciale meer al 100.000 jaar bewoond wordt. En dat is bijzonder. Want de omstandigheden in dit meer zijn extreem. Het meer wordt al zeker 100.000 jaar bedekt door ijs en dat betekent dat deze microben dus al die tijd geen contact met de buitenwereld hebben gehad en in het donker hebben geleefd.

Extremofielen

Onder de microben bevonden zich zogenoemde extremofielen. Dit zijn organismen die aan extreme omstandigheden zijn aangepast. Zo kunnen ze bijvoorbeeld zowel met als zonder zuurstof leven.

Verrassend
“Wat verrassend was, was de enorme biomassa en diversiteit die we ontdekten,” vertelt onderzoeker David Pearce. “Het is voor het eerst dat we microben hebben geïdentificeerd die in sedimenten op de bodem van een subglaciaal meer op Antarctica leven. Het wijst erop dat leven kan bestaan en zelfs gedijen in omstandigheden die wij als te extreem zouden beschouwen.” Meer onderzoek moet uitwijzen hoe de microben het zo lang hebben kunnen uithouden. “Het feit dat deze organismen in zo’n unieke omgeving hebben overleefd, kan betekenen dat ze zich op een unieke manier ontwikkeld hebben (…) en we moeten meer werk verzetten om deze levensvormen verder te kunnen bestuderen.”

Buitenaards leven
Door de microben in dit meer verder te onderzoeken, hopen de onderzoekers een beter beeld te krijgen van ‘extreem’ leven. En dat kan helpen bij de zoektocht naar leven op andere extreme plekken, bijvoorbeeld op andere planeten.

Overigens zijn de Britse wetenschappers niet de enigen die zich met de zoektocht naar extreem leven op aarde bezighouden. Ook de Russen hebben hun steentje al bijgedragen. Zij boorden door een 3700 meter dik pak ijs om uiteindelijk het Vostokmeer te bereiken. Natuurlijk werden ook daar monsters verzameld, waarna de Russen verklaarden dat het meer wemelt van leven.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd