Eerstvolgende pandemie kan wel eens beginnen bij…jouw hond

Na de varkensgriep kan er zomaar een voor mensen gevaarlijke hondengriep aan zitten te komen.

Daarvoor waarschuwen onderzoekers in het blad mBio. Ze luiden de noodklok nu ze een nieuw griepvirus hebben ontdekt dat van oorsprong onder vogels voorkwam, is overgesprongen op varkens en het nu op honden heeft voorzien. En in die honden stuit het griepvirus op andere griepvirussen, waar het zich mee kan vermengen. Uit die mix kan dan een nieuw griepvirus ontstaan dat in staat is om ook mensen te infecteren.

H1N1
Klinkt het bekend? Dat kan kloppen. “Dit doet heel sterk denken aan wat er tien jaar geleden, vóór de H1N1-pandemie, met varkens gebeurde,” stelt onderzoeker Adolfo García-Sastre. Toen sprong een virus dat oorspronkelijk onder vogels voorkwam, over op varkens. En in die varkens zou het zich vervolgens ontwikkeld hebben tot een virus dat ook over kon springen op mensen. Die mensen waren nog nooit aan dit ‘nieuwe’ virus blootgesteld, waardoor de meesten er niet immuun voor waren. Het resultaat was een wereldwijde pandemie.

Varkens en vogels
“De meeste pandemieën worden geassocieerd met varkens,” stelt García-Sastre. Zij doen dienst als een soort tussentijdse gastheer waarin vogelvirussen uit kunnen groeien tot virussen die ook voor mensen gevaarlijk kunnen zijn. Dat juist varkens zo’n geschikte gastheer zijn, is goed te verklaren. Ze bevatten – net als vogels overigens – van oorsprong veel verschillende virusstammen. Wanneer een vogelvirus overspringt op een varken, kan het aldaar naar hartenlust de interactie met andere virussen aangaan. De virussen kunnen daarbij onderling genen uitwisselen, waardoor nieuwe virussen ontstaan. En dus kan ook zomaar een virus ontstaan dat zich onder mensen kan verspreiden. Van honden en paarden werd lang gedacht dat zij wat minder geschikte virusreservoirs waren. Simpelweg omdat ze minder virussen herbergden. Maar vijftien jaar geleden werd er een griepvirus ontdekt dat van een paard op een hond was overgesprongen. En vijf jaar geleden ontdekten onderzoekers in Chinese honden een virus dat oorspronkelijk onder vogels voorkwam.

Honden
En nu is dus opnieuw een verontrustend virus ontdekt in honden. “In onze studie hebben we een nieuwe set virussen ontdekt die afkomstig is van varkens, maar oorspronkelijk onder vogels voorkwam en nu overspringt op honden” legt García-Sastre uit. Het gaat om een H1N1-virus dat echter anders is dan het virus dat tien jaar geleden een pandemie veroorzaakte. “We hebben nu H1N1, H3N2 en H3N8 in honden. En zij beginnen de interactie met elkaar aan te gaan.” De onderzoekers vrezen dan ook dat daaruit uiteindelijk een virus voorkomt dat ook op mensen kan overspringen. “We hebben nu nóg een gastheer waarin het griepvirus verschillende genotypische en fenotypische kenmerken begint te krijgen. Er ontstaat dus diversiteit in een gastheer die zeer nauw contact heeft met mensen. De diversiteit in honden is zo sterk toegenomen dat de viruscombinaties die nu in honden gecreëerd kunnen worden een risico vormen.”

Immuniteit
Hoe gevaarlijk zo’n virus dat in honden tot stand komt, kan zijn, is in dit stadium onduidelijk. Het hangt er met name vanaf of mensen enigszins immuun zijn voor het virus of niet. “Als er veel immuniteit is, zullen de virussen een veel kleiner risico vormen,” legt García-Sastre uit.

Voor nu lijkt het in ieder geval verstandig om de griepvirussen die in honden circuleren voor zover mogelijk aan banden te leggen. “Er worden pogingen ondernomen om griepvirussen in varkens te beperken middels vaccinatie en men zou kunnen overwegen ook honden te vaccineren,” denkt García-Sastre.

Bronmateriaal

"Dogs can be a potential risk for future influenza pandemic" - American Society for Microbiology

Afbeelding bovenaan dit artikel: ivanovgood / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd