Zijn rugvin was bijna net zo groot als een volwassen mens.
Dat is slechts één van de fascinerende conclusies die onderzoekers in een nieuwe studie trekken. Nadat wetenschappers eerder al een inschatting maakten van de lichaamslengte van de megalodon – een prehistorische megahaai die vandaag de dag (gelukkig) enkel nog opduikt in Hollywoodfilms – onthullen onderzoekers nu ook de geschatte omvang van andere delen van het indrukwekkende haaienlijf, waaronder dus de rugvin.
Omvang
De vin die op de rug van een zestien meter lange megalodon prijkte, was naar schatting 1.62 meter hoog. Het hoofd van de haai mat 4.65 meter. En de staartvin zou in totaal maar liefst 3.85 meter hoog zijn geweest. Dat is te lezen in het blad Scientific Reports.
Een nauwkeurige inschatting maken van de totale omvang van een megalodon – officieel aangeduid als Otodus megalodon – is nog niet zo gemakkelijk. De fossiele resten die de megahaai – die tussen 23 en 3 miljoen jaar geleden leefde – voornamelijk heeft achtergelaten, zijn namelijk driehoekige tanden (die overigens net wat groter zijn dan een mensenhand). En op basis van een tand kun je niet zomaar zeggen hoe groot de haai geweest moet zijn.
…de megalodon echt over bijna alle zeeën heerste? Tanden van de megahaai zijn bijna overal ter wereld wel teruggevonden. Ook in Nederland, dat in de tijd van de megalodon bijna geheel onder water stond en een fijne thuishaven was voor megalodons en verschillende andere grote haaien.
Het onderzoek
Om toch een inschatting te kunnen maken van de totale omvang van de megahaai, bogen onderzoekers zich in dit nieuwe onderzoek in eerste instantie over vijf moderne haaien, waaronder de grote witte haai en de zalmhaai. “We verzamelden gedetailleerde metingen van de vijf haaien om voorspellingen te kunnen doen over megalodon,” zo vertelt onderzoeker Catalina Pimiento.
Extrapolatie
De onderzoekers beschrijven in hun studie eigenlijk de groeicurve van de vijf moderne haaien en laten die vervolgens los op megalodon. “Voor we konden beginnen, moesten we echter eerst nagaan of de lichaamsverhoudingen van deze vijf moderne haaien niet veranderden terwijl ze opgroeiden,” vertelt onderzoeker Mike Benton. “Als bijvoorbeeld zou blijken dat ze een beetje leken op mensen – waarbij baby’s grote hoofden en korte beentjes hebben – zou het lastig zijn geweest om een inschatting te maken van de volwassen verhoudingen van zo’n grote uitgestorven haai. Maar tot onze verrassing – en opluchting – waren de baby’s van al deze moderne haaien eigenlijk mini-volwassenen, waarbij de lichaamsverhoudingen terwijl ze opgroeiden nauwelijks veranderden.” “Dat betekende dat we de groeicurve van deze vijf moderne haaien konden nemen en konden voorspellen hoe ze eruit gingen zien naarmate ze groter en groter werden,” voegt onderzoeker Jack Cooper toe. De onderzoekers stopten daarbij niet bij de werkelijke omvang van de haaien, maar rekenden door tot een lichaamslengte van zo’n zestien meter, oftewel de geschatte omvang van een O. megalodon. De extrapolatie wijst onder meer uit dat de rugvin van de megahaai bijna net zo groot moet zijn geweest als een volwassen mens.
Het onderzoek onthult niet alleen hoe indrukwekkend de nog altijd tot de verbeelding sprekende megahaai moet zijn geweest, maar kan hopelijk ook leiden tot een beter begrip van de fysiologie van de haai. En mogelijk kan het ook helpen om een antwoord te vinden op de vraag waarom de megalodon – die zo onoverwinnelijk machtig lijkt – na grofweg 20 miljoen jaar op aarde te hebben geleefd toch is uitgestorven.
