Beerdiertjes zijn ongelofelijk sterke diertjes, die onder omstandigheden van langdurige droogte, kou (-270 graden Celsius) en warmte (+120 graden Celsius) kunnen overleven. Wetenschappers weten nu hoe dit komt: een eiwit beschermt de genen.
Beerdiertjes zijn maar ietsje langer dan één millimeter, maar zijn bijzonder indrukwekkend. In 2007 werden er een paar duizend de ruimte ingeschoten. Het bijna-vacuüm, de komische straling, de kou: het beerdiertje was er niet van onder de indruk. Op dit moment is het beerdiertje het enige dier dat zonder bescherming in de ruimte kan overleven.
Er is al veel onderzoek gedaan naar het beerdiertje. Vorig jaar dachten wetenschappers de code te hebben gekraakt: de Tardigrada bleek veel vreemd DNA te hebben. Bijna éénzesde van het DNA zou het beerdiertje niet van zijn voorouders hebben gekregen. Dat is opvallend, want de meeste organismen erven veel meer genen van hun voorouders. Zo komt het DNA van de mens voor 98,7% overeen met het DNA van de chimpansee. Uit vervolgonderzoek bleek overigens dat het beerdiertje niet eenzesde van het DNA, maar minder dan één procent van de genen niet van zijn voorouders erfde. De onderzoekers hadden zich vergist. Oeps!
Beschermend eiwit
Nu beweren onderzoekers van de universiteit van Tokio dat zij een eiwit hebben gevormd dat het DNA beschermt. Het eiwit wikkelt zich om het DNA heen als een deken. De wetenschappers lieten vervolgens mensencellen met hetzelfde eiwit groeien en kwamen erachter dat ook deze cellen werden beschermd. Misschien dat astronauten in de toekomst dit eiwit ingespoten krijgen om tijdens de lange reis van de aarde naar Mars beschermd te worden tegen zonnestraling.
“Dit is de eerste keer dat een specifiek eiwit van een Tardigrada laat zien dat het andere cellen kan beschermen tegen straling”, zegt professor Mark Blaxer van de universiteit van Edinburgh. “Straling is absoluut dodelijk.”
Zelf beerdiertjes vinden
Er zijn meer dan 800 beschreven Tardigrade-soorten, maar duizenden soorten hebben nog geen naam gekregen. Ze leven overal waar water is: in de bodem van het meertje in jouw park tot in gletsjers in Antartica. Wil je zelf Tardigade zien? Vind mos, gooi water op het mos, knijp in het mos zodat het water er weer uit stroomt en druppel het water op een dekglas. Het dekglaasje leg je onder een microscoop. Gegarandeerd dat je veel beerdiertjes met eigen ogen ziet.
