Omdat ze op het Australische Phillip-eiland geen natuurlijke vijand hebben, bevinden deze vraatzuchtige duizendpoten zich wonderbaarlijk genoeg aan de top van de voedselketen.
Als je aan een duizendpoot denkt, denk je misschien aan die kleine, krioelende beestjes in de zanderige grond. Maar in Australië nemen zelfs deze diertjes bizarre vormen aan. Onderzoekers hebben namelijk ontdekt dat de Cormocephalus coynei, een duizendpoot die leeft op het onbewoonde, Australische Phillip-eiland, niet alleen gigantisch is, maar ook een wat opmerkelijk dieet volgt.
Cormocephalus coynei is een duizendpootsoort die voorkomt op Phillip- en Nepean-eiland, gelegen ten zuiden van het Australische Norfolkeiland. De soort werd voor het eerst gezien op Phillip-eiland in 1792, maar werd pas in 1984 formeel beschreven. De duizendpoot kan maar liefst 23,5 cm lang worden en is roodbruin en oranje van kleur. Maar het meest opmerkelijke is zijn bizarre gewoonte om op gewervelde dieren te jagen.
In de studie besloten onderzoekers het dieet van de duizendpoot te bestuderen. Want dat deze diertjes een bijzondere eetlust hebben, weten we al langer. Zo staan ze erom bekend om op gekko’s, stinken en vissen te jagen. Maar soms hebben de beestjes zelfs nog grotere honger.
Zeevogels
De onderzoekers kwamen namelijk tot de ontdekking dat de duizendpoten op Phillip-eiland het zelfs op zeevogels hebben voorzien. “Er zijn aanwijzingen dat grote duizendpoten over de hele wereld gewervelde dieren verorberen,” zegt onderzoeksleider Luke Halpin. “Maar dit is de eerste keer dat we ontdekken dat de duizendpoot op zeevogels jaagt.”
Dieet
De onderzoekers hebben het opmerkelijke dieet van Cormocephalus coynei nauwkeurig in kaart gebracht. En daaruit blijkt dat het bizarre eetpatroon van deze roofzuchtige duizendpoot voor 48 procent bestaat uit gewervelde dieren en 52 procent uit ongewervelde dieren. 30,5 procent bestaat uit hagedissen, waaronder de inheemse Lord Howe Island Skink en de endemische hagedis Christinus guentheri. Opvallend genoeg bestaat 7,9 procent van het dieet van de duizendpoot uit de zwartvleugelstormvogel (met name de kuikentjes) en 9,6 procent uit zeevissen die door in bomen nestelende zeevogels op de bosbodem zijn gedropt.
Bekijk in deze video hoe een duizendpoot een kuikentje vangt.
Het is een vrij merkwaardige samenstelling voor een duizendpoot. “Het vertegenwoordigt een ongewoon hoog percentage gewervelde dieren in het dieet van een ongewervelde,” constateert Halpin. “We laten zien hoe roofzuchtige geleedpotigen druk uitoefenen op gewervelde populaties.”
Top van voedselketen
Maar dat is niet eens het enige. Aangezien geen enkel roofdier op het eiland het op de duizendpoot heeft voorzien, zijn deze langbenige monstertjes de onbetwiste toproofdieren op Philip-eiland. Ze bevinden zich wonderbaarlijk genoeg aan de top van de voedselketen.
Sleutelrol
Hoe maf het ook klinkt, volgens de onderzoekers is de vraatzuchtige eetlust van de duizendpoten eigenlijk van vitaal belang voor het ecosysteem op het eiland. Dat komt omdat ze belangrijke voedingsstoffen uit de zee (die de zeevogels meenemen) naar het land brengen. Volgens onderzoeker Rohan Clarke spelen de gigantische duizendpoten dan ook een sleutelrol in de vormgeving van het natuurlijke systeem. “Het benadrukt echt de complexiteit van de natuur,” aldus de Clarke.
De duizendpoten houden dus de dynamiek van het ecosysteem op het eiland in balans. En daar kunnen wij ook een belangrijke les uit trekken. “Het laat zien hoe belangrijk het is om de resterende natuurlijke gebieden te behouden,” benadrukt Clarke. “Op die manier kunnen we voorkomen dat complexe interacties zoals deze – die uiteindelijk het leven op aarde ondersteunen – verder worden verstoord.”
