De ijsafzetting bevat meer water dan het Bovenmeer (dat 12.232 km3 water bevat) en kan wellicht in de toekomst door astronauten worden benut.
De ijsafzetting bevindt zich in een gebied dat Utopia Planitia wordt genoemd. Het gebied ligt op het noordelijk halfrond van Mars en is ongeveer net zo ver van de Martiaanse pool verwijderd als het van de evenaard verwijderd is.
Onderzoekers bestudeerden het gebied met behulp van een radarinstrument aan boord van de Mars Reconnaissance Orbiter. Maar liefst 600 keer vloog de orbiter over het gebied om een compleet beeld te krijgen van de ijsafzetting. En uit het onderzoek blijkt dat de ijsafzetting groter is dan de staat Nieuw-Mexico en meer water herbergt dan het Bovenmeer, het grootste van de Grote Meren op aarde. De ijsafzetting is tussen de 80 en 170 meter dik en bestaat voor zo’n 50 tot 85 procent uit waterijs. De rest is stof of grotere rotsachtige deeltjes. Dat is te lezen in het blad Geophysical Research Letters.
Ondergronds
Op de plek waar de ijsafzetting is aangetroffen, kan waterijs niet standhouden aan het oppervlak: het verandert in de dunne, droge atmosfeer van Mars in waterdamp. De ijsafzetting bevindt zich echter niet aan het oppervlak, maar onder een laagje Marsgrond dat tussen de 0,9 en 10 meter dik is. “De afzetting ontstond waarschijnlijk toen sneeuw zich verzamelde en – samen met stof – een ijslaag vormde in een tijdperk waarin de as van Mars schuiner stond dan vandaag de dag het geval is,” legt onderzoeker Cassie Stuurman uit.
Handig voor astronauten
De ijsafzetting bevat minder dan 1 procent van al het bekende waterijs op Mars, maar verdubbelt in één keer het volume van de dikke, begraven ijslagen die ons in de noordelijke vlakten bekend zijn. Dergelijke ijsafzettingen – die zich dicht aan het oppervlak vinden – kunnen in de toekomst wel eens heel belangrijk zijn: astronauten die de rode planeet bezoeken, kunnen het waterijs wellicht benutten. “De afzetting (die nu is onderzocht, red.) is waarschijnlijk toegankelijker dan het meeste andere waterijs op Mars, omdat het zich op een relatief lage breedte bevindt en in een vlak gebied ligt waar een ruimtevaartuig gemakkelijker kan landen dan in sommige andere gebieden met begraven ijs,” stelt onderzoeker Jack Holt.
Al het water in de ijsafzetting is momenteel bevroren. Dat weten de onderzoekers zeker, omdat een gesmolten laagje op de radarbeelden zichtbaar zou zijn geweest. Ze kunnen echter niet uitsluiten dat het water altijd bevroren is geweest: tijdens andere klimaatomstandigheden op Mars – toen de as van de planeet wat schuiner stond – is een deel van de ijsafzetting wellicht gesmolten. Grote vraag is echter of het ijs – als het een keer gesmolten is geweest – lang genoeg vloeibaar was om eventueel microbieel leven te herbergen.
