Enorme ijsberg komt los van Larsen C-ijsplaat

De ijsberg is zo’n 5800 vierkante kilometer groot en weegt meer dan een biljoen ton.

De gigantische ijsberg vanuit de lucht. Deze foto is vandaag gemaakt. Afbeelding: Project MIDAS.
Wetenschappers zaten al maandenlang te wachten op het afkalven van de enorme ijsberg – die ongeveer 10 procent van de totale massa van de Larsen C-ijsplaat herbergt. En vandaag is het zover: satellietbeelden bevestigen dat de ijsplaat een enorme brok ijs is kwijtgeraakt.

Enorme ijsberg
De ijsberg is ongeveer 5800 km2 groot en zou meer dan 1 biljoen ton wegen. Het volume van de ijsberg is zo’n twee keer groter dan het volume van het Eriemeer (een van de Grote Meren). “De ijsberg is één van de grootste die we ooit hebben gedocumenteerd,” vertelt onderzoeker Adrian Luckman. “En het is lastig te voorspellen hoe deze zich gaat ontwikkelen. De ijsberg kan heel blijven, maar het is aannemelijker dat deze in fragmenten uiteenvalt. Een deel van het ijs kan decennialang in dit gebied blijven hangen, terwijl andere delen van de ijsberg richting het noorden en in warmere wateren drijven.”

Een nieuwe ijsberg is afgebroken. Afbeelding: Project MIDAS.

Van scheur naar ijsberg
Wetenschappers houden de Larsen C-ijsplaat al meer dan een jaar in de gaten. De ijsplaat in kwestie trok de aandacht nadat er paralel aan de rand van de ijsplaat een enorme scheur ontstond. Die scheur bereikte eerder dit jaar een lengte van zo’n 200 kilometer. Op dat moment was het uiteinde van de scheur nog maar zo’n vijf kilometer van de rand van de ijsplaat verwijderd. En het was afwachten wanneer de scheur ook door die laatste vijf kilometer heen wist te breken. “We hebben deze gebeurtenis maanden van tevoren al aan zien komen en zijn verrast dat het zolang geduurd heeft voor de scheur door die laatste kilometers ijs brak,” vertelt Luckman.

Zeespiegelstijging

De Larsen C-ijsplaat bevindt zich aan de westzijde van Antarctica en is zo’n 200 tot 600 meter dik. De ijsplaat rust reeds op het water, dus het loskomen – en uiteindelijk smelten – van de ijsberg draagt niet direct bij aan een zeespiegelstijging. Toch kan het loskomen van deze ijsberg indirect wel gaan leiden tot een zeespiegelstijging van enkele centimeters. Als het loskomen van de ijsberg resulteert in het uiteenvallen van de complete ijsplaat, kunnen de gletsjers die achter de ijsplaat liggen veel gemakkelijker in zee glijden. En het ijs dat dergelijke versnelde gletsjers in zee dumpen, kan weer wel bijdragen aan een hogere zeespiegel.

Natuurlijk proces
Het is heel gebruikelijk dat ijsplaten zoals Larsen C zo af en toe te maken krijgen met afkalving. Er zijn ook geen aanwijzingen dat het verlies van deze enorme ijsberg – die waarschijnlijk aangeduid gaat worden als A68 – het gevolg is van klimaatverandering.

Minder duidelijk is welke gevolgen het loskomen van deze ijsberg voor de Larsen C-ijsplaat heeft. Eerder zagen we de naburige Larsen B-ijsplaat na het loskomen van een flinke ijsberg compleet uiteenvallen. Wetenschappers sluiten niet uit dat Larsen C datzelfde lot wacht, zeker omdat deze met het verlies van A68 zo’n 10 procent van zijn massa is kwijtgeraakt. Volgens Luckman is de ijsplaat door het verlies van de ijsberg kwetsbaar geworden. “De komende maanden en jaren kan de ijsplaat geleidelijk aan weer groeien of nog meer afkalvingen doormaken, die uiteindelijk leiden tot de ineenstorting (van de ijsplaat, red.). De meningen daarover zijn in de wetenschappelijke wereld zeer verdeeld. Onze modellen stellen dat de ijsplaat minder stabiel is, maar een toekomstige ineenstorting kan nog jaren of decennia ver weg zijn.”

Bronmateriaal

"Larsen C calves trillion ton iceberg" - Project Midas
De afbeelding bovenaan dit artikel is gebaseerd op Copernicus Sentinel data (2017), verwerkt door ESA

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd