De planeet heeft driemaal de massa van Jupiter en is daarmee tot invloedrijkste in het systeem benoemd.
Ons zonnestelsel heeft een heuse koning. De planeet Jupiter, vernoemd naar de Romeinse oppergod, heeft door zijn zwaartekracht invloed op de andere planeten. Met tweemaal de massa van Saturnus en een slordige 300 keer die van de aarde, wordt de kleinste beweging van Jupiter door alle andere planeten gevoeld. Men denkt dat Jupiter zelfs verantwoordelijk is voor de kleine omvang van Mars, de aanwezigheid van de planetoïdengordel die zich ruwweg tussen de banen van Mars en Jupiter bevindt én de reeks aan kometen die mogelijk water op onze aarde afleverden. Nu hebben onderzoekers in een ver planetair systeem mogelijk zo’n zelfde invloedrijke planeet ontdekt.
Baanresonantie
De astronomen kwamen de nieuwe exoplaneet op het spoor nadat ze zich over gegevens van het Kepler-88-systeem hadden gebogen. Dit systeem is vrij bekend binnen de wetenschappelijke gemeenschap vanwege de bijzondere exoplaneten Kepler 88 b en Kepler 88 c. De twee planeten hebben een bizarre en opvallende dynamiek die ook wel baanresonantie wordt genoemd. Planeet b, die net ietsje kleiner is dan Neptunus, voltooit namelijk een rondje rond zijn ster in slechts elf dagen, wat bijna precies de helft is van de 22-daagse omlooptijd van planeet c, een planeet ter grootte van Jupiter.
Ontdekking
Tot nu toe werd gedacht dat Kepler-88 c de invloedrijkste van het systeem was. Maar nu zijn onderzoekers met behulp van het Keck-observatorium op Hawaii op een veel grotere planeet gestuit. De nieuwe ontdekking, bekend als Kepler 88 d, heeft een driemaal zo grote massa als Jupiter. De planeet cirkelt om de vier jaar rond zijn ster in een niet cirkelvormige, maar elliptische baan. Met een driemaal zo grote massa als Jupiter is Kepler-88 d nu benoemd tot massiefste planeet in dit systeem.
Aanvankelijk werd aangenomen dat door de enorme omvang van Kepler 88 c, deze planeet verantwoordelijk was voor de stabiele banen van de exoplaneten binnen het systeem. Maar nu lijkt het erop dat niet Kepler-88 c, maar Kepler-88 d verantwoordelijk is voor het gedrag en de banen van de andere planeten. “Doordat Kepler 88 d driemaal zo groot is als Jupiter heeft deze planeet waarschijnlijk meer invloed gehad in de geschiedenis van het systeem dan de voormalige koning, Kepler-88 c, die slechts één Jupiter-massa is,” vertelt onderzoeker Lauren Weiss. “Dus misschien is Kepler-88 d wel de nieuwe hoogste vorst in dit planetaire systeem.”
Zoektocht
Onderzoek naar soortgelijke massieve planeten in andere planetaire stelsels gaat door. Want het zou goed kunnen dat deze ‘koningen’ net zoveel invloed uitoefenen in hun planetaire systeem als Jupiter doet in ons zonnestelsel. Dergelijke planeten zouden misschien wel de ontwikkeling van rotsachtige planeten kunnen hebben bevorderd en er mogelijk mede voor hebben gezorgd dat er water op deze planeten werd afgeleverd.
De bevindingen uit de studie laten maar weer eens zien hoeveel er nog te leren valt over planeten buiten ons zonnestelsel. De jacht op exoplaneten gaat daarom onverstoorbaar door. Op dit moment hebben astronomen voornamelijk dankzij planetenjager Kepler al zeker 4000 exoplaneten aan het licht gebracht. En waarschijnlijk gaat ruimtetelescoop TESS daar de komende jaren nog vele aan toevoegen. De verwachting is dat we nog vele bijzondere en spectaculaire planeten zullen ontdekken die onze kennis over het universum steeds verder zal uitbreiden. Want als één ding zo middenin de jacht op exoplaneten wel duidelijk is geworden, is het dat we nog verrassend weinig van de planeten buiten ons zonnestelsel afweten.
