Enorme toename van aantal kwallen blijkt fabeltje

kwal

U heeft het misschien ook al wel ergens gehoord of gelezen: het aantal kwallen neemt wereldwijd toe. Een nieuw onderzoek trekt die conclusie nu in twijfel: het aantal kwallen is de laatste twee eeuwen niet gegroeid.

Toch horen we op tv, op de radio en lezen we in kranten en tijdschriften dat het aantal kwallen toeneemt. Vaak is die conclusie gebaseerd op een daadwerkelijke toename van het aantal kwallen in een beperkt gebied. Een mooi voorbeeld zijn de grote hoeveelheden grote kwallen in de wateren rondom Japan. Er wordt veel over geschreven, waardoor het idee ontstaat dat oceanen wereldwijd met een sterke toename aan kwallen te maken hebben.

Onderzoek
Maar is dat wel zo? Wetenschappers van de universiteit van Southampton namen de proef op de som. Ze ontdekten dat populaties kwallen wereldwijd flink fluctueren. Ze volgen een cyclus die zo’n tien jaar duurt en waarin hun aantallen pieken en dalen bereiken. Zo namen hun aantallen in de jaren ’90 en de eerste jaren van de 21e eeuw toe. Dat die cyclus ons nooit eerder is opgevallen, is logisch, stellen de onderzoekers. Zo was er ook in de jaren ’70 sprake van een piek, maar omdat er in die tijd weinig onderzoek naar kwallen werd gedaan en verzamelde informatie niet zo gemakkelijk werd gedeeld (er was nog geen internet) ontsnapte de trend aan onze aandacht.

Stijgen en dalen
Hoewel de hoeveelheid kwallen dus fluctueert, is er van een sterke toename geen sprake, zo schrijven de onderzoekers in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences. De afgelopen twee eeuwen zijn de hoeveelheden kwallen wereldwijd niet sterk gegroeid. En wanneer het aantal kwallen binnen die cyclus van tien jaar toenam, daalde deze binnen die cyclus later weer met ongeveer dezelfde verhoudingen.

Een net vol kwallen in plaats van een net vol vis, in Japan. Afbeelding: Dr. Shin-ichi Uye.
Een net vol kwallen in plaats van een net vol vis, in Japan. Afbeelding: Dr. Shin-ichi Uye.
Japan
Hoe is het idee dat de hoeveelheid kwallen wereldwijd toenamen dan ontstaan? Juist door die cyclus, zo vermoeden de onderzoekers. In het begin van de jaren ’90 en ’00 nam het aantal kwallen toe en ontstond het idee dat wereldwijd het aantal kwallen aan het groeien was. Maar in werkelijkheid daalde het in de tussenliggende jaren weer. Hoewel er wereldwijd dus geen sprake van een toename is, zijn er wel gebieden (waaronder Japan) waar de hoeveelheid kwallen toeneemt, zo benadrukken de onderzoekers.

Het onderzoek is belangrijk. In het verleden werd de toename van het aantal kwallen wel eens in verband gebracht met de achteruitgang van de kwaliteit van oceanen. En nu wordt de toename van het aantal kwallen zelf in twijfel getrokken. “Nu we ons realiseren dat populaties kwallen wereldwijd pieken en dalen kennen, kunnen onderzoekers gaan zoeken naar natuurlijke en klimaattechnische drijfveren achter de (groei en krimp van, red.) populaties kwallen,” stelt onderzoeker Rob Cordon. Bovendien kunnen we ons nu we de cyclus ontdekt hebben, beter voorbereiden op een stijging van het aantal kwallen. Zo’n stijging heeft namelijk over het algemeen negatieve effecten op de kustgebieden waarin de kwallen leven: de kwallen hinderen de visserij (netten komen vol te zitten met kwallen, in plaats van vis), het toerisme (mensen durven het water niet meer in, omdat er zoveel kwallen in zitten) en de industrie (kwallen kunnen ervoor zorgen dat pijpen die koelend water naar fabrieken brengen, verstopt komen te zitten).

Bronmateriaal

"Jellyfish experts show increased blooms are a consequence of periodic global fluctuations" - University of Southampton (via Eurekalert.org).
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Maggie Osterberg (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd