De Verenigde Arabische Emiraten trappen af, door over twee dagen hun Marsorbiter Hope Probe te lanceren.
Waarschijnlijk is het daarna de beurt aan de Chinezen, die met hun Huoxing-1-missie in één klap een Marslander-, -rover en -orbiter naar de rode planeet sturen. NASA is de hekkensluiter en zal ergens rond 30 juli Marsrover Perseverance de lucht in jagen.
Hét moment
Het is natuurlijk geen toeval dat drie ruimtevaartorganisaties ervoor kiezen om in een tijdvak van drie weken – afzonderlijk van elkaar – een ruimtevaartuig naar Mars te sturen. Het heeft alles te maken met de positie van Mars ten opzichte van de aarde. Mars staat wat verder bij de zon vandaan en heeft een bijna twee keer langere omlooptijd dan onze planeet. Het betekent dat de afstand tussen de aarde en Mars varieert: het ene moment loopt de aarde bij Mars vandaan, om deze op het andere moment weer te naderen. Eéns in de twee jaar is de afstand tussen de twee hemellichamen het kleinst en dat is het ideale moment om een missie naar Mars te ondernemen. Ruimtevaartuigen kunnen de rode planeet dan immers relatief snel – en met relatief weinig brandstof – bereiken.
En dat ideale lanceermoment breekt dus deze zomer aan. De Arabieren, Chinezen en Amerikanen maken daar dankbaar gebruik van. De Europeanen en Russen waren dat ook van plan en wilden hun Marsrover Rosalind Franklin oorspronkelijk ook deze zomer op weg sturen. Maar onder meer door toedoen van het coronavirus kregen ESA en Roscosmos hun rover niet op tijd klaar. Zij zien zich nu dan ook gedwongen om de rover pas in 2022 te lanceren.
Hope Probe
Zolang hoeven de Arabieren niet te wachten. Over iets meer dan twee dagen lanceren zij hun Marssonde Hope Probe. Het is de allereerste interplanetaire missie die de Verenigde Arabische Emiraten ondernemen. De Hope Probe moet zich in een baan rond de rode planeet nestelen en onderzoek gaan doen naar de atmosfeer en het klimaat van Mars. Maar eerst moet de sonde natuurlijk bij Mars zien te arriveren. Naar verwachting duurt de reis ongeveer zeven maanden en kan de Hope Probe zich in februari 2021 in een baan rond Mars installeren. De missie zou ongeveer één Martiaans jaar – oftewel bijna twee aardse jaren – moeten duren.
Huoxing-1
De Chinezen sturen naar verwachting volgende week hun Huoxing-1-missie op weg. Het is de tweede Marsmissie die de Chinezen op poten zetten. De eerste mislukte; de in 2011 gelanceerde Marsorbiter Yinghuo-1 bereikte Mars nooit, maar viel uiteindelijk terug richting de aarde en verbrandde in de atmosfeer. Hopelijk is Huoxing-1 een mooiere toekomst beschoren. Omvangrijker is de missie sowieso: zo bestaat deze uit een Marsorbiter, -lander en -rover. Het trio moet helpen vaststellen of er ooit leven is geweest op Mars of dat er misschien zelfs nog steeds leven te vinden is.
Perseverance
Datzelfde doel heeft NASA’s Marsrover Perseverance. De lancering stond eigenlijk gepland voor eind deze week, maar is door enkele tegenslagen uitgesteld. Er kan nu op zijn vroegst op 30 juli worden gelanceerd. Mocht dat om wat voor reden dan ook niet lukken, dan heeft NASA nog tot 15 augustus om een nieuwe poging te doen. Daarna zijn de kansen verkeken en moet weer tot 2022 worden gewacht. Maar de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie is optimistisch en verwacht op of kort na 30 juli te kunnen lanceren, waarna ook Perseverance in februari 2021 voet op Mars moet zetten. Eenmaal daar aangekomen, zal de rover in de Jezero-krater onderzoek gaan doen naar het Martiaanse klimaat en actief op zoek gaan naar sporen van microben die in een grijs verleden wellicht op Mars hebben geleefd. Tevens wil NASA tijdens de missie verschillende Marsmonsters verzamelen die tijdens toekomstige Marsmissies kunnen worden opgepikt en naar de aarde kunnen worden gebracht. Ook wordt er tijd vrijgemaakt voor het testen van technologieën die van pas komen tijdens bemande missies naar de maan of Mars zelf. Zo wordt er een technologie getest die erop gericht is om CO2 – dat rijkelijk aanwezig is in de Martiaanse atmosfeer – om te zetten in zuurstof. Daarnaast heeft Perseverance een bijzondere primeur: de rover zal in het voorjaar van 2021 de allereerste Marshelikopter op de rode planeet parkeren, waarna zal moeten blijken of deze ook op Mars in de lucht kan blijven.
Maar voor het zover is, moeten de rovers, orbiters en landers eerst bijna 500 miljoen kilometer afleggen om bij de rode planeet te arriveren. En dan volgt misschien wel het spannendste deel van elke missie: orbiters moeten zich in een baan rond Mars zien te nestelen. En rovers en landers moeten heelhuids op de rode planeet landen. Dat laatste is bijzonder lastig. Tussen het moment waarop een ruimtevaartuig de dunne atmosfeer van Mars binnendringt en op de rode planeet landt, zitten slechts enkele minuten. En in die minuten moet het ruimtevaartuig enorm worden afgeremd om te voorkomen dat deze op het oppervlak van Mars te pletter slaat. Hoewel NASA al meerdere rovers op Mars heeft geparkeerd, blijft het met angst en beven naar deze ‘seven minutes of terror‘ uitzien. En dat zal voor de Chinezen niet anders zijn. Want de inzet is hoog; de landen hebben flink in de Marsmissies geïnvesteerd en zeker China heeft wat te bewijzen. Tegelijkertijd zijn de opbrengsten van een succesvolle Marsmissie natuurlijk onbetaalbaar. Want één van deze missies kan zomaar de eerste sporen van leven op Mars gaan vinden.
