Per dag zouden per vierkante meter meer dan 800 miljoen virussen in de atmosfeer worden afgezet én weer naar beneden komen zetten.
De virussen worden van het aardoppervlak gezwiept en belanden in wat ook de ‘vrije troposfeer’ wordt genoemd: een laag in de atmosfeer die zich boven de zogenoemde planetaire grenslaag (waarin meteorologische verschijnselen ontstaan en die tot een hoogte van zo’n 3000 meter reikt), maar onder de stratosfeer (waar vliegtuigen zich begeven). De virussen kunnen in deze vrije troposfeer over een afstand van duizenden kilometers worden getransporteerd alvorens zich weer naar het aardoppervlak te begeven. Dat schrijven onderzoekers in het International Society for Microbial Ecology Journal.
Reizen door de atmosfeer
“Elke dag worden er per vierkante meter meer dan 800 miljoen virussen afgezet boven de planetaire grenslaag: dat zijn 25 virussen voor elke persoon in Canada,” vertelt onderzoeker Curtis Suttle, verbonden aan de University of British Columbia. Het verklaart een hoop. “Ongeveer 20 jaar geleden begonnen we genetisch vergelijkbare virussen in totaal verschillende gebieden wereldwijd te vinden. Het grote aantal virussen dat door de atmosfeer reist, verklaart waarom: het is heel aannemelijk dat een virus in de atmosfeer wordt geslingerd op het ene continent en op het andere weer wordt afgezet.”
Bacteriën versus virussen
De onderzoekers baseren hun conclusies op een onderzoek dat ze uitvoerden op platformen hoog in de Spaanse bergen. Ze ontdekten daar dat er per dag heel veel virussen vanuit de atmosfeer worden afgezet. Ze keken ook naar hoeveel bacteriën er uit de atmosfeer kwamen zetten, maar het onderzoek wijst uit dat de snelheid waarmee virussen werden afgezet negen tot 461 keer groter was dan de snelheid waarmee bacteriën werden afgezet. “Bacteriën en virussen worden doorgaans terug op de aarde gebracht middels regen en opgezwiept stof uit de Sahara,” vertelt onderzoeker Isabel Reche. “Maar de regen slaagt er veel minder goed in om virussen uit de atmosfeer te verwijderen.”
Het onderzoek wijst verder uit dat de meeste virussen het luchtruim kiezen boven zee. Ze worden meegevoerd door zeespray: grote hoeveelheden waterdruppeltjes die bijvoorbeeld tijdens stormen in de lucht belanden. Vervolgens liften ze mee op kleinere, lichtere organische deeltjes die in de lucht zweven en de virussen in staat stellen om langer in de atmosfeer te blijven hangen.
