Het wijst erop dat in het hart van de nevel wat verborgen zit.
Wie denkt aan aliens, heeft het mis. Volgens ESA ontstaat de laseremmissie doordat in deze planetaire nevel niet één, maar twee sterren te vinden zijn.
Miernevel
Astronomen ontdekten de laseremissie met behulp van ruimtetelescoop Herschel. De emissie is afkomstig uit het hart van de Miernevel. Dit is een planetaire nevel die ontstaan is nadat een ster de handdoek in de ring heeft gegooid (zie kader).
Gas
De laseremissie die Herschel heeft opgemerkt, suggereert dat rond de witte dwerg die zich in het hart van de planetaire nevel bevindt, veel gas te vinden is. De dichtheid van dat gas zou zo’n 10.000 keer hoger liggen dan in de twee ‘kwabben’ van de Miernevel. Dat is op het eerste gezicht vreemd: het gebied nabij een witte dwerg is doorgaans vrij leeg, doordat de stervende ster zijn buitenste lagen van zich heeft afgeduwd en gas dat daarbij is achtergebleven al spoedig op de witte dwerg terug zal vallen. “De enige manier waarop gas dicht bij de ster kan blijven, is door er in een schijf omheen te draaien,” vertelt onderzoeker Albert Zijlstra. De laseremissie wijst er dan ook op dat in de Miernevel zo’n gasschijf te vinden is en Herschel kijkt tegen het randje van die schijf aan. “Die oriëntatie versterkt het lasersignaal,” aldus Zijlstra.
Niet alleen
De aanwezigheid van de schijf wijst er sterk op dat de witte dwerg in de Miernevel niet alleen is: de stervende ster moet bijna wel deel uitmaken van een dubbelstersysteem. “Want het is moeilijk om uitgestoten gas in een omloopbaan te dwingen, tenzij er een tweede ster is die het gas in de juiste richting duwt.” Het is astronomen nog niet gelukt om de tweede ster te spotten. Maar ze denken dat de massa die de stervende ster afstaat door die tweede ster wordt afgevangen en vervolgens in een schijf wordt gedwongen waarin het lasersignaal gegenereerd wordt.
Hoe het ook precies zit: het is een spectaculaire ontdekking. In de ruimte hebben onderzoekers op verschillende golflengtes en onder specifieke omstandighden nog maar enkele malen sterk gefocuste straling ontdekt. En er zijn slechts een paar kosmische ‘infraroodlasers’ bekend.
